Навошта Лукашэнка ператварыў сэкс-гвалтаўнікоў у тэрарыстаў

27/03/2023 - 15:00

Гвалт у Беларусі цяпер паўсюль / калаж Улада Рубанава, Еўрарадыё

Гвалт у Беларусі цяпер паўсюль / калаж Улада Рубанава, Еўрарадыё

Нядаўна адбылася кур'ёзная сітуацыя. Спачатку намеснік міністра працы і сацабароны Валерый Кавалькоў заявіў, што праблема хатняга гвалту ў Беларусі не настолькі вострая, каб прымаць спецыяльны закон, а потым Лукашэнка сабраў нараду па нацыянальнай бяспецы, дзе запатрабаваў "выкарчоўваць" з грамадства гвалт над жанчынамі і дзецьмі "самымі жорсткімі метадамі".

Гэта "як барацьба з тэрарызмам" — дадаў ён.

Па выпадковым супадзенні (ці не), нарада прайшла пасля выхаду матэрыялу на Еўрарадыё, дзе спецыялістка па гендары Юлія Міцкевіч правяла паралель паміж хатнім гвалтам і гвалтам сілавікоў, якое адбываецца з адабрэння дзеючых уладаў.

Мы пагаварылі з нашай эксперткай яшчэ раз, каб разабрацца, навошта Лукашэнка раптам гучна нагадаў пра праблему гвалту, якая, па словах Кавалькова, востра ў краіне не стаіць.

Зачем Лукашенко превратил секс-насильников в террористов

Юлія Міцкевіч: Найперш варта звярнуць увагу на тое, дзе Лукашэнка вырашыў пагаварыць пра гвалт. Гэта нарада з прадстаўнікамі сілавога блока. Асноўная тэма сустрэчы тычылася пытанняў нацыянальнай бяспекі, тэрарызму, працы ў цэлым сілавікоў і ўсяго, што з гэтым звязана.

Лукашэнка кажа пра клопат, я б падкрэсліла, — псеўдаклопат, бо нічога новага ў ягоных заявах няма. Гэткая патрыярхальна-мачысцкая рыторыка ўласцівая яму.

З аднаго боку ён кажа пра клопат аб людзях, якія маюць патрэбу ў ёй — дзецях і жанчынах. З іншага — звяртаецца да нейкіх мужыкоў, якія сядзелі на нарадзе, і з якімі ён сябе ідэнтыфікуе. Там сядзелі мужыкі — ахоўнікі гэтай краіны, якія павінны, відаць, аб усіх гэтых людзях клапаціцца.
Але самае галоўнае, Лукашэнка гаворыць на гэтую тэму ў разрэзе з тэрарызмам. Спачатку, напрыклад, ён нагадвае пра выдатна выкананую аперацыю па злову гродзенскага тэрарыста, які нібыта збіраўся здзейсніць нейкія тэракты, быў абясшкоджаны і забіты.

Гэта звязанае і з інцыдэнтам у Мачулішчах, маўляў, там была ледзь не цэлая група тых, хто павінен быў здзяйсняць гэтыя тэракты!

І паміж справай заводзіць гаворку пра клопат аб жанчынах і дзецях. Ён кажа пра гвалт, у асноўным, сэксуальны, звяртаючыся да мужыкоў, якія з гэтым павінны нешта зрабіць і не расслабляцца.

Схема Лукашэнкі: тэрарыст і экстрэміст = гвалтаўнік

Тут няма ніякага канструктыву, бо гаворка не ідзе пра тое, маўляў, давайце прымаць захады і зробім закон аб супрацьдзеянні хатняму гвалту. Не, тут усё тая ж дэмагагічная і папулісцкая рыторыка, якая была і раней, праўда, з новым кантэкстам — прывязкай да тэрарызму.

Звяртаючыся да мужыкоў, Лукашэнка кажа пра тое, што ёсць іншыя, мабыць, тэрарысты, ад якіх трэба абараніць дзяцей і жанчын. Ён праводзіць аналогію паміж тэрарыстамі, якія замахваюцца на нацбяспеку краіны і тымі, хто здзяйсняюць злачынствы, звязаныя з гвалтам — асабліва гвалтам сэксуальнага характару ў адносінах да дзяцей.

Гэта такая падводка для насельніцтва, каб паказаць, маўляў, глядзіце, ёсць тэрарысты і экстрэмісты, а ўсе мы ведаем, каго да іх прыпісваюць. Гэта ўсе мы, хто так ці інакш нязгодныя з рэжымам, не толькі выходзілі на пратэсты, але і проста нешта рэпосцілі. Гэта можа быць любы чалавек, які ў Беларусі мае права на свабоду і лічыць, што можа быць падпісаны на любыя інфармацыйныя каналы, што несупрацьзаконна, насамрэч.

Гэта значыць любога чалавека, які выступаў або выступае супраць таго, што дзеецца ў краіне, таго гвалту і рэпрэсій, могуць назваць тэрарыстам або экстрэмістам — арыштаваць, асудзіць і гэтак далей.

Па сутнасці, сваімі заявамі Лукашэнка як бы прыраўноўвае адных да іншых і, натуральна, здымае з сябе ўсю адказнасць за любы гвалт у краіне.

Рэжым = гвалт. Гэта бачаць і беларусы, і Лукашэнка

У структурах, звязаных з прэзідэнцкай адміністрацыяй або сілавымі органамі, ёсць людзі, якія адсочваюць матэрыялы ў незалежных беларускіх медыя. Можа быць, гэта супадзенне, канешне, што нарада прайшла якраз пасля матэрыялу на Еўрарадыё, які быў прысвечаны тэме хатняга гвалту, дзе я давала свой каментар, а можа і не супадзенне.

У любым выпадку, было даволі шмат матэрыялаў, дзе выказваліся розныя эксперты і эксперткі, якія бачаць сувязь паміж хатнім гвалтам і гвалтам у Беларусі агулам, якая стала сацыяльна ўхваленай з боку дзяржавы з'явай.

Плюс з'яўляюцца даследаванні, дзе таксама адзначаецца сувязь: рэжым роўна гвалт, а ў такім выпадку і Лукашэнка роўна гвалтаўнік. Так ці інакш яны даходзяць да людзей у Беларусі, таму што немагчыма цалкам выключыць тое, што ёсць інтэрнэт, дзе з'яўляюцца гэтыя публікацыі.

Беларусы чытаюць, нават знаходзячыся ў жудасных умовах ціску, рэпрэсій і таго, што табе нельга практычна нічога. Народ усё бачыць, і, вядома ж, тыя, хто адсочваюць тэндэнцыю, напэўна дакладаюць пра яе наверх.

"Хто, калі не я?" = перакладанне адказнасці

Рэжыму неабходна збіць хвалю. Ну а як? Што рабіць? Лукашэнка вырашае гэта тым, што перакладае адказнасць на кагосьці іншага, маўляў, я не маю да гэтага ніякага дачынення. А хто тады? Ты ж кіруеш дзяржавай, ты ж увесь час кажаш пра тое, што тут галоўны, — усё вырашаеш і без цябе тут наогул нічога не адбываецца.

У такім выпадку, калі ты нясеш за гэта адказнасць, прыходзіш да пытання: "Хто, калі не я?" Застаюцца тыя, на каго можна спіхнуць цяпер абсалютна ўсё: любое правапарушэнне, любое злачынства.

Вось і выбудоўваецца вельмі выразная моцная сувязь: гэта ўсё тэрарысты і зноў-такі людзі, якія, як ён сам кажа, выходзяць з турмы, непрацаўладкаваныя, таму і здзяйсняюць злачынствы. А хто выходзіць з турмаў?

Не толькі тыя, хто адседзеў па рэальных крымінальных злачынствах, але і тыя, каго бралі па палітычных артыкулах, якія пацярпелі за свае палітычныя перакананні, якуюсьці палітычную актыўнасць.

Такім чынам і адбываецца гэтае звязванне — уся адказнасць, якую павінна несці дзяржава і прэзідэнт краіны, перанакіроўваецца на тых, хто цяпер у нас называецца тэрарыстамі, экстрэмістамі і гэтак далей.