Легко ли будет убрать российскую военную базу с белорусской земли?
В том, что российская авиабаза в Беларуси будет, эксперты не сомневаются. Ну, может, самолёты в Бобруйск прилетят не в январе 2016 года, а чуть позже. Но так ли легко они покинут Беларусь в том случае, если белорусские власти пересмотрят своё решение и решат расторгнуть соглашение об авиабазе?
В том проекте соглашения о размещении на белорусской земле российской авиабазы, который появился в СМИ, не прописан срок аренды россиянами белорусского аэродрома. Но обычно, говорит белорусский военный эксперт Александр Алесин, соглашение стороны подписывают на 15 лет. И если по их окончании ни одна из сторон не выражает намерения контракт прервать, то он автоматически продлевается. Также обычно в соглашениях такого рода прописываются условия досрочного прерывания его действия.
А если кто-то захочет прервать соглашение преждевременно, не повторится ли у нас ситуация аналогичная крымской?
Вы павінны паглядзець на вопыт Украіны, якая замест таго, каб праз два гады па заканчэнні кантракта арэнды выгнаць Чарнаморскі флот Расіі атрымала анексію Крыма. Вы проста атрымаеце ў сябе “зялёных чалавечкаў”.
Украінскі ваенны эксперт Юрый Карын упэўнены, што расійскія ваенныя так лёгка не пагодзяцца сысці з беларускай тэрыторыі. Нават калі Мінск выканае ўсе прапісаныя для такога выпадку ўмовы пагаднення.
“Яны нават не падумаюць збірацца — вы проста атрымаеце ў сябе “зялёных чалавечкаў”. Прысутнасць на сваёй тэрыторыі, як паказвае практыка, прадстаўнікоў нібыта братэрскага народа вядзе да праблем унутры дзяржавы. Вы павінны паглядзець на вопыт Украіны, якая замест таго, каб праз два гады па заканчэнні кантракта арэнды выгнаць Чарнаморскі флот Расіі атрымала анексію Крыма”.
Юрый Карын
З украінскім калегам катэгарычна не згодны кіраўнік службы стратэгічнага кіравання расійскай Асацыяцыі памежнага супрацоўніцтва Аляксандр Сабянін. Ён раіць браць за прыклад не Крым, а расійскія ваенныя базы ва Узбекістане.
Аляксандр Сабянін: “Не трэба выдумляць, а трэба паглядзець, як Расія рэагавала ў такіх выпадках: Іслам Карымаў чатыры разы мяняў палітычны курс і тры разы змяняліся ўмовы выцяснення альбо запрашэння замежных ваенных баз цалкам супрацьлеглых — расійскіх і амерыканскіх. Вось, гэта абсалютна нармальны прыклад таго, як будзе рэагаваць Расія ў такім выпадку: спакойна, вытрымана. І прыме любую пазіцыю. У тым выпадку, калі гэта не абумоўлівае рэзкага абвалу двухбаковых адносінаў: расійска-узбекскіх, расійска-беларускіх”.
Аляксандр Сабянін
Я думаю, што справа звядзецца да дыпламатычнага, эканамічнага, палітычнага, інфармацыйнага ўціску. Расіяне ж так ужо рабілі: альбо вентыль газавы прыкруцяць, альбо будуць палохаць кошты ўзняць, ці з нафтай будуць нешта зноў маніпуляваць
Беларускі ваенны эксперт Аляксандр Алесін прытрымліваецца “залатой сярэдзіны” ў гэтым пытанні. На яго думку, Расія ў выпадку жадання афіцыйнага Мінска перарваць дзеянне пагаднення па авіябазе “зялёных чалавечкаў” не накіруе, а пачне душыць эканамічна.
“Не думаю, што ў такім выпадку Расія ўтварыла б тут яшчэ адну Украіну з-за гэтай базы. Бо стаўкі непараўнальна меншыя: Крым, калі азірацца на сітуацыю з яго захопам Расіяй, гэта стратэгічнае месца. Я думаю, што справа звядзецца да дыпламатычнага, эканамічнага, палітычнага, інфармацыйнага ўціску. Улічваючы нашу прывязанасць да расійскага газу і залежнасць нашай нафтаперапрацоўкі ад расійскай нафты… Расіяне ж так ужо рабілі: альбо вентыль газавы прыкруцяць, альбо будуць палохаць кошты ўзняць, ці з нафтай будуць нешта зноў маніпуляваць”.
Аляксандр Алесін
Але чым беларуская авіябаза расійскіх ваенных горшая за іх базу крымскую, чаму трымацца за яе расіяне не будуць?
“Чорнае мора — гэта месца базіравання ў амерыканскіх караблёў з супрацьракетнай абаронай на борце. У Крыме планавалася размясціць гэтыя караблі і яны маглі б сваімі ракетамі даставаць балістычныя ракеты Расіі, размешчаныя паміж Масквой і Уралам. І гэта больш за ўсё турбавала Расію. Захапіўшы Крым, яны адразу ўзялі пад кантроль Чорнае мора — яны адразу паставілі там супрацьракетныя комплексы “Бастыён”. Што наскрозь перакрыла ўсё маленькае Чорнае мора — гэта галоўнае”.
Сур’ёзна ўмацаваць бяспеку Калінінградскай вобласці без падтрымкі з боку тэрыторыі Беларусі немагчыма
Правда, тут возникает один нюанс: мы, опираясь на давнее заявление командующего Военно-воздушными силами России Виктора Бондарева, обсуждаем размещение российской авиабазы в Бобруйске. Вот только официального подтверждения, что база действительно будет там, нет ни со стороны руководства России, ни со стороны официального Минска. С начала же, напоминает российский эксперт Александр Собянин, говорили о трёх вариантах размещения базы: на аэродроме в Лиде, Барановичах или Бобруйске. Эксперт уверен: где бы ни решили разместить саму базу, командный пункт, использоваться будут все три эти аэродрома. По его мнению, более выгодное для России размещение её самолётов — в Лиде. Причина в близости к Калининградской области.
"Именно против Калининградской области направлена часть учений, которые проводило NATO в этом регионе. С рисунком учений, предусматривающим угрозу для Калининградской области. Это угроза руководством России осознаётся, насколько возможно — на неё реагируют, но серьёзно укрепить безопасность Калининградской области без поддержки со стороны территории Беларуси невозможно".
А если база на территории Беларуси для России всё же до такой степени важна, то пожелают ли они от неё избавляться, преждевременно это произойдёт или по истечении 15 лет аренды?
Фото: Змитра Лукашука, из архива Юрия Карина, belprauda.org
