Беларусы будуць працаваць даўжэй, а пенсіі — зніжацца? Змрочныя перспектывы
Пенсійны фонд Беларусі сыходзіць у мінус. Што будзе з выплатамі праз 10 гадоў? / pixabay.com
Праз 25 гадоў на 10 працуючых беларусаў будзе прыпадаць 6 пенсіянераў. Такія дадзеныя прыводзіць акадэмічны дырэктар BEROC Леў Львоўскі. На яго думку, калі ў найбліжэйшыя гады не правесці глыбокую рэформу, то праз 10-15 гадоў дзяржава будзе фінансаваць пенсіі толькі з бюджэту, а іх памер скароціцца.
Праблема ў дэмаграфіі
Беларуская пенсійная сістэма працуе па размеркавальным прынцыпе: узносы працоўных грамадзян ідуць на выплаты бягучым пенсіянерам. Гэта схема была эфектыўнай, калі насельніцтва расла. Але сітуацыя ў Беларусі кардынальна змяняецца ўжо не першы год.
“Зараз на 10 працуючых прыпадае 4 пенсіянеры, а праз 25 гадоў іх будзе ўжо 6, — тлумачыць Львоўскі. — Гэта азначае, што нагрузка на працоўных павялічыцца ў паўтара раза”.
Дэмаграфічны крызіс пагаршаецца ростам працоўнай эміграцыі і зніжэннем нараджальнасці, што вядзе да скарачэння колькасці людзей, якія робяць адлічэнні ў пенсійны фонд.
“Зараз дзяржава прапануе людзям адмовіцца ад часткі даходаў дзеля выплат праз 30-40 гадоў. Але ў цяперашняй палітычнай і эканамічнай сітуацыі ніхто не верыць у стабільнасць гэтых назапашванняў”, — падкрэслівае Львоўскі.
Рэформа непазбежная, але калі?
Адкладаць рэформу становіцца з кожным годам усё складаней. Ігнаруючы праблему, улады дасягнуць крытычнай кропкі, і тады ўраду застанецца два варыянты: альбо рэзка павялічваць страхавыя ўзносы, альбо скарачаць памер пенсій.
“Беларусь стаіць перад выбарам: альбо рыхтавацца да пераходу на новую сістэму, альбо чакаць, пакуль праблема стане некантралюемай”, — падсумоўвае эксперт.
