"Усё ідзе па найгоршым сцэнары". Трансперсона пра жыццё ў Беларусі

Сябрам, кажа актывістка, прызнацца было прасцей — менавіта яны і сталі першымі, хто даведаўся пра яе транс-ідэнтычнасць.

— Гэта была мая блізкая сяброўка, і яна прыняла мяне з разуменнем. Мы працягвалі камунікаваць, што давала мне велізарную падтрымку ў той перыяд. Яна дапамагала мне з макіяжам, адзеннем. Гэта быў неймаверны досвед для мяне. Наогул, з сябрамі ў мяне амаль не было канфліктаў на гэтую тэму. Многія з тых, з кім я была блізкая да майго пераходу, засталіся ў маім жыцці і працягваюць падтрымліваць мяне дагэтуль. Сябры сталі для мяне сапраўднай апорай, і менавіта яны больш за ўсё дапамаглі справіцца з цяжкасцямі ў працэсе пераходу.

“Прапаганда працуе, адэкватныя людзі бягуць з краіны”

З негатыўнай рэакцыяй грамадства Аліса асабліва не сутыкалася, але некалькі непрыемных момантаў усё ж было.

— Рэакцыя людзей у Беларусі на мой выгляд была даволі рознай. Спачатку было вельмі цяжка — многія адкрыта ўтаропліваліся, і праз гэта я моцна нервавалася. На шчасце, нейкіх зусім жорсткіх сітуацый не было. Я старалася заўсёды выконваць меры бяспекі: не гуляць адной позна ўначы і ў цэлым быць асцярожнай. Але гэта хутчэй выключэнне. У многіх маіх знаёмых усё было нашмат горш — іх абражалі, білі, прыніжалі. А каментары ў інтэрнэце пра транслюдзей — гэта проста кашмар, суцэльная нянавісць і трансфобія. Прапаганда працуе, адэкватныя людзі бягуць з краіны — усё гэта пагаршае сітуацыю.

Яшчэ ў Алісы былі праблемы з пашпартам, бо многія проста не верылі, што гэта яе дакумент. Часцей за ўсё негатыў зводзіўся да каментароў накшталт: "Хто ты і навошта гэта робіш?"

Акрамя гэтага, праз актывізм у яе былі праблемы з уладамі. Ёй давялося нават адседзець 20 сутак у ізалятары.

— Вось тады, вядома, былі праблемы. Ішлі абразы з боку адміністрацыі [СІЗА. — Еўрарадыё] і наогул увесь гэты аўтынг мяне тады вельмі моцна падкасіў. Тады я прыняла рашэнне з'ехаць вучыцца ў Польшчу, бо заставацца ў Беларусі больш не хацелася.

“Тое, што мы бачым, на жаль, ідзе да найгоршага сцэнару”

Праблемы трансфобнасці ў Беларусі актывістка звязвае з прапагандай у дзяржСМІ. Паводле яе, усю гэтую хлусню ўбіраюць і сілавікі, і чыноўнікі, прыносячы трансперсонам вельмі шмат шкоды.

— У любой з дзяржструктур трансгендарны чалавек можа сутыкнуцца з дыскрымінацыяй, нават ва ўмоўным ЖЭСе.

Больш за ўсё гэта паўплывала на дзяржаўную камісію па карэкцыі полу. У апошнія два гады прайшло вельмі шмат адмоваў: калі раней іх было толькі каля 10%, то цяпер 70-80%. Умоўна з 20 чалавек, толькі 3-4 атрымліваюць станоўчае рашэнне.

Не ведаю, як доўга гэта будзе працягвацца, бо сітуацыя пагаршаецца. Узяць нават нядаўнюю пастанову Міністэрства культуры, якая прызнала ЛГБТ парнаграфіяй — гэта проста поўнае трызненне. Улічваючы прыняцце гэтай пастановы, многія чыноўнікі падымаюць пытанні забароны ЛГБТ, як і ў Расіі.

Надзея на светлую будучыню, вядома, ёсць. Але тое, што мы бачым, на жаль, ідзе да найгоршага сцэнару. Улічваючы, што гэты так званы закон ужо на ўзгадненні, мы стараемся максімальна яму процідзейнічаць — запусцілі петыцыю, кампанію, прыцягваем міжнародную супольнасць да гэтай праблемы. Ілюзій няма, але, спадзяёмся, гэта хаця б адтэрмінуе рашэнне.

“Галоўнае — не баяцца”

Людзям, якія ўсё яшчэ ў пошуках сябе, Аліса раіць заставацца сабой, прыслухоўвацца да сябе і шукаць падтрымку, калі здаецца, што яе няма.

— З часам ты знойдзеш людзей, якія цябе прымуць і падтрымаюць. Важна разумець, што сумневы і страхі — натуральная частка шляху. Трэба даць сабе час, каб быць цярплівым да сваіх пачуццяў. Прыняцце сябе ў кожнага адбываецца па-рознаму, але галоўнае — не баяцца.

***

Калі трансперсона мае патрэбу ў дапамозе, Аліса рэкамендуе звяртацца ў TG House Belarus, бо многія арганізацыі працуюць непублічна, і іх дэанон можа быць небяспечны.

— Самы просты варыянт — напісаць нам, а ўжо потым мы зможам пераадрасаваць зварот у патрэбную арганізацыю.