Як галасаваць на выбарах у КР. Падрабязны гайд і нюанс з пашпартамі

16/05/2024 - 15:34

Як галасаваць на выбарах у Каардынацыйную раду?

Як галасаваць на выбарах у Каардынацыйную раду? / AP Photo/picture alliance

Выбары ў Каардынацыйную раду пройдуць з 25 па 27 траўня. А 20 траўня ў Арр Store і Google Play з'явіцца праграма, з дапамогай якой там можна будзе прагаласаваць.

Расказваем, як ёй скарыстацца і якія ёсць падводныя камяні.

Выбары скончыліся. Папярэднія вынікі можна паглядзець тут.

Крок 1 — спампаваць праграму

Платформа называецца #Belarus ID. З яе усталяваннем мусіць справіцца кожны, хто хоць аднойчы нешта запампоўваў на свой смартфон. Belarus ID ужо ёсць у Google play. Карыстальнікі IOS змогуць спампаваць праграму праз аплікацыю TestFlight.

Для беларусаў унутры Беларусі працуе іншая схема: трэба не спампоўваць праграму, прагаласаваць можна на адмысловым сайце. Абавязкова ўключыце надзейны VPN!

Крок 2 — уваход

Запусціўшы праграму, вы апынецеся ва ўкладцы "Дакументы". Там вам прапануюць стварыць "электронны пашпарт".

Праграма адправіць вас на старонку "Новы пашпарт", дзе трэба будзе ўсталяваць і пацвердзіць пін-код для ўваходу. Потым — стварэнне і захаванне спецыяльнага ключа для аднаўлення доступу да дакументаў на выпадак выдалення або пераўсталявання праграмы.

Ключ трэба захаваць і нікому не перадаваць.

Крок 3 — верыфікацыя

Працэдура верыфікацыі нагадвае рэгістрацыю ў праграмах для каршэрынга. Толькі там усё круціцца вакол правоў кіроўцы, а тут — вакол пашпарта.

Каб запусціць працэс, трэба перайсці ва ўкладку "Верыфікаваць". Там вы дасцё праграме доступ да запісу мультымедыя, а затым сфатаграфуеце спачатку пашпарт, а потым свой твар.

Наконт фота пашпарта пытанняў, хутчэй за ўсё, не будзе. А вось каб сфатаграфаваць твар, трэба будзе змясціць яго ў пазначаны на экране кружочак. Прыблізна так працуюць фотабудкі і сэрвісы ідэнтыфікацыі на ўваходзе ў буйныя бізнес-цэнтры.

Дадатак параўнае фота ў вашым пашпарце са здымкам вашага твару. Гэта і ёсць верыфікацыя, дзеля якой усё і задумвалася.

А што наконт бяспекі?

Распрацоўшчыкі заяўляюць, што для верыфікацыі праграма будзе выкарыстоўваць іншага партнёра, які выдаляе ўсе персанальныя звесткі адразу пасля праверкі. Адзінага рэестра дадзеных не будзе — а значыць, не будзе і магчымасці такую базу ўзламаць і скрасці. Вашыя звесткі застануцца толькі ў вашым тэлефоне.

Пасля гэтага трэба клікнуць на кнопку "Атрымаць". У раздзеле "Дакументы" павінен з'явіцца ваш "электронны пашпарт".

Крок 4 — галасаванне

Каб перайсці да галасавання, трэба зайсці ва ўкладку "Галасаваць", пасля клікнуць на "Выбары ў Каардынацыйную раду" і выбраць адзін з прапанаваных спісаў удзельнікаў.
Платформа запатрабуе ў вас доступ да ідэнтыфікацыйнага нумара вашага пашпарта. Пасля таго, як вы пагодзіцеся, ваш голас будзе залічаны.

Акрамя гэтага, вы атрымаеце ўнікальны код, па якім зможаце пераправерыць зроблены вамі выбар.

І зноў бяспека

Калі вы знаходзіцеся ў Беларусі — пасля галасавання тэлефон трэба пачысціць. Як зрабіць гэта правільна? Каманда распрацоўшчыкаў абяцае выпусціць відэа з інструкцыяй. Ужо цяпер можна сказаць, што праграму трэба будзе выдаліць і прыбраць сляды яе прысутнасці ў смартфоне.

Усё, што ў вас застанецца, гэта той самы спецыяльны ключ з Кроку 2. З яго дапамогай вы зможаце знайсці свой "электронны пашпарт", калі ўсталюеце #Belarus ID у наступны раз.

Калі ж вы не ў Беларусі і не плануеце туды ездзіць — #Belarus ID можа заставацца ў вашым смартфоне. З дапамогай праграмы можна будзе галасаваць на наступных выбарах і атрымліваць зніжкі ў сэрвісах платформы "Новая Беларусь".

А без пашпарта зусім ніяк?

Не ва ўсіх беларусаў ёсць пашпарты. Па-першае, некаторыя вымушаныя былі ратавацца ад рэпрэсій без дакументаў на руках. Па-другое, у многіх краінах пашпарты забіраюць пры афармленні праязных дакументаў або міжнароднай абароны. І па-трэцяе, тэрміны дзеяння пашпартоў маюць уласцівасць заканчвацца.

Рашэнне аб тым, ці можна прагаласаваць па беларускім пашпарце са скончаным тэрмінам дзеяння, будзе прымаць камісія па выбарах у Каардынацыйную раду. І яно, хутчэй за ўсё, будзе станоўчым. Але што рабіць тым, у каго пашпартоў на руках папросту няма?

У многіх з іх не будзе магчымасці прагаласаваць на выбарах у КР. Але ў некаторых сітуацыях выхад знайсці можна.

У прыватнасці, у Польшчы пашпарт, які забралі на час разгляду справы па міжнароднай абароне, могуць на некалькі дзён вярнуць. І гэтага хопіць, каб узяць удзел у галасаванні. Гэткім выкрутам плануе скарыстацца ўдзельнік камісіі па выбарах у КР Яраслаў Бекіш.

Прыблізна такая ж сітуацыя ў Латвіі. Там, калі атрымліваеш статус бежанца, пашпарт забіраюць. Але ў выключных выпадках яго можна вярнуць сабе на некалькі дзён.

У Літве ў людзей, якія атрымліваюць статус бежанца, беларускія пашпарты застаюцца на руках. А вось беларусам, якія аселі ў Грузіі, пашанцавала менш. Там пашпарт забіраюць, калі чалавек падаецца на бежанства. Але, па словах арганізатараў, тэхнічных магчымасцяў для апрацоўкі іншых дакументаў, акрамя пашпартоў, проста няма.