Міліцыя маўчыць пра саўдзельніка хлопца, узятага за "тэракт" у Мінску і ў Печах

"Я на сваёй машыне сумесна з Яўгенам прыехаў на гэта месца спусціць вогнетушыцель..." — расказвае на следчым эксперыменце Вячаслаў Маляйчук — хлопец, які, па версіі беларускіх сілавікоў, уночы на 26 сакавіка заклаў "выбуховыя прылады" (памятаеце гэтыя фота з вогнетушыцелем і пакункам перцу?) у Мінску і ў Печах пад Барысавам. Імя "Яўген" Маляйчук паўторыць яшчэ чатыры разы. І гэта толькі тое, што трапіла на відэа:

— "...паедзем у "Дана Мол", дзе мы сустракаліся з Яўгенам…";

— "...машына стаяла каля пешаходнага перахода, чакаў Яўгена";

— "...Яўген прыехаў на маршрутцы,<...> сумка ў яго была…";

— "...аддаў Жэню ў рукі...".

Аднак у паведамленні прэс-службы МУС аб прадухіленні "тэракта" гаворыцца пра затрыманне толькі аднаго чалавека — 35-гадовага жыхара Пінскага раёна. Але ж на тым самым следчым эксперыменце Маляйчук (той самы пінчук) кажа: "...там [каля вучэбнага цэнтра "Печы"] нас затрымалі". Ён яшчэ некалькі разоў выкарыстоўвае множны лік: "запоўнілі", "насыпалі", "мы, значыць, бралі [вогнетушыцель], <...> адзін трымаў вось так, другі браў вось так...", "...па аб'ёме не хапала, запоўнілі пальчаткамі, наверх насыпалі порах...".

З гэтых слоў становіцца зразумела, што "Яўген" не толькі суправаджаў Малейчука, але і актыўна дапамагаў збіраць тое, што пазней было абвешчана выбуховымі прыладамі. Больш за тое: ён прысутнічаў на месцы затрымання ў ваенным гарадку Печы і нават быў затрыманы. Прынамсі, так здалося Малейчуку. Чаму МУС маўчыць пра гэта? І хто гэты таямнічы Яўген?
 

Адзін сядзіць, а другі на волі

— Апошнія тыдні два сто адсоткаў яны ўвесь час былі разам, — расказвае Еўрарадыё былая жонка Малейчука. — Так, Слава [на відэа следчага эксперымента] кажа: Жэня, Жэня, Жэня... Яны нават за тыдзень, як яго ўзялі, прыязджалі два разы да ягонай мамы. Разам з Жэнем яны ўвесь час былі разам, і мне незразумела: чаму адзін сядзіць, а другі на волі?

Жанчына гаворыць пра 36-гадовага Яўгена П. Пра яго ж успамінае сяброўка Малейчука, з якой ён быў у адносінах сем гадоў — да ліпеня 2020 года:

— У яго [Вячаслава Малейчука. — Еўрарадыё] там адзін сябар быў, адкуль ён вызваліўся. Калі ён апошні раз сядзеў за крадзеж, яны, тыпу, добра сябравалі. Мне здаецца, усё з яго падачы. Я таго сябра ведала, ён прыязджаў да нас дадому пару разоў. Да чаго прывяло гэта сяброўства? Я думаю, што да ўсяго вось гэтага, што адбылося. Пра таго сябра чамусьці наогул нічога — не паказваюць, не пішуць. Мне здаецца, што Славу выкарысталі як пешку.

Былая жонка Малейчука спрабавала звязацца з Яўгенам, але ён заблакаваў яе ў сацсетках.

— У іх вельмі-вельмі цесныя адносіны былі са Славам, яны адзін аднаго братамі называлі, — працягвае яна. — Таксама мяне заблакаваў яго брат Кірыл. Я тады напісала Славу пра Жэню [ў лісце ў СІЗА]. Кажу, маўляў, нават брат можа здрадзіць? А ён у адказ: "Я хачу прайсці гэты шлях з верай і на брата я не крыўдую". Жэню ён заўсёды называў братам. Напісаў: "Яго я ўсё роўна лічу братам, у мінулым ён вельмі мне дапамог".

Еўрарадыё таксама паспрабавала звязацца з Яўгенам П. Трубку падняла яго мама.
 

Еўрарадыё: Добры дзень. Ці можам мы пагутарыць з Яўгенам Анатолевічам?
Мама Яўгена П.: Не, не можаце. Яго няма.

Еўрарадыё: Не падкажаце, дзе ён?
Мама Яўгена П.: Я не ведаю. Ён на працы, яго няма, і будзе не хутка. У яго ўсё добра, толькі я не ведаю, дзе ён, і наогул я не звязваюся з усімі іх гэтымі размовамі.

Еўрарадыё: Яўгена затрымлівалі па гэтай справе, пыталіся што-небудзь?
Мама Яўгена П.: Я наогул на гэту тэму не размаўляю з ім, мяне наогул не цікавіць палітыка.
 

Пазнаёміліся ў калоніі

У міліцэйскім прэс-рэлізе згадваецца, што "тэрарыст" у мінулым "неаднаразова прыцягваўся да крымінальнай адказнасці". Былая жонка Вячаслава Малейчука кажа, што з Яўгенам П. ён пазнаёміўся ў турме.

— Некалькі гадоў таму Яўген сядзеў разам са Славам у Івацэвічах. Там яны пазнаёміліся. І пасля гэтага ўсё пачалося, Слава пачаў мець з ім цесныя зносіны. Яўген сядзеў там, потым яго перавялі на хімію, а потым хімію таксама, мабыць, скарацілі, і ён вось так апынуўся на волі, — тлумачыць былая жонка.

У калоніі Яўген П. прыняў іслам. Гэта моцна паўплывала на Малейчука.

— Жэня спрабаваў, каб Слава кінуў курыць, каб Слава займаўся ў трэнажорцы. Слава пачаў займацца, ён ішоў менавіта за ім [за Яўгенам. — Еўрарадыё]. Слава таксама казаў, што, маўляў, "выйдзе Жэня — мы паедзем з ім за мяжу, я таксама хачу прыняць іслам".

Чаму "бомбы" закладваліся ў Чыжоўцы і ў Печах

Яўгену П. 36 гадоў. Ён жыве ў Барысаве. Для нашай гісторыі гэта важна — бо менавіта ў ваенны гарадок Печы пад Барысавам Вячаслаў Маляйчук і Яўген П. прыехалі, каб закласці другую "выбуховую прыладу".

— Інакш чаго яны паехалі ў Печы? Слава там [на следчым эксперыменце. — Еўрарадыё] толкам нічога не ведаў, ён жа і кажа на камеру, калі яго здымалі: "Я мясцовасці не ведаю", — расказвае сужыцелька Малейчука. — А хто ведае? Чаму я адразу і падумала пра гэтага чалавека, які добра ведаў і мясцовасць, і вайсковую часць, і ўсё-ўсё такое.

А ў доме на вуліцы Убарэвіча ў мінскім мікрараёне Чыжоўка, каля якога ў сметніцу была закладзена першая "самаробная выбуховая прылада", з чэрвеня 2019 года да траўня 2020 года Маляйчук разам з сяброўкай здымаў кватэру. Паводле яе слоў, там бываў і Яўген П. — "разы тры ці чатыры".

Такім чынам, сляды Яўгена П. можна знайсці практычна ў кожным эпізодзе падрыхтоўкі "тэракта", пра якую абвясцілі беларускія сілавікі. Нагадаем, ён не затрыманы і, па словах маці, ходзіць на працу.
 

Як такое можа быць?

Сябры Яўгена тлумачаць гэта кантактамі Яўгена П. з беларускімі сілавікамі.

— Я са слоў Славы ведаю, што ён раней сядзеў ці то за нейкую буйную суму грошай, ці то за махлярства — ужо дакладна не памятаю. І дзякуючы таму, што яшчэ на той час ён супрацоўнічаў з органамі, яго перавялі на "хімію" сюды, у Мінск. Хоць гэтага не павінна было быць. Гэта мне расказваў Слава, — працягвае сяброўка Малейчука.

Былая жонка "тэрарыста" пацвярджае:

— Так, Слава сам мне казаў, што ёсць такая інфармацыя.

Цяпер Вячаслаў Маляйчук знаходзіцца ў СІЗА КДБ. Дзеянні, якія сілавікі яму прыпісваюць, сталі падставай для ўключэння Святланы Ціханоўскай, Паўла Латушкі, Антона Матолькі і ўдзельнікаў ініцыятывы былых сілавікоў у спіс тэрарыстаў і завядзення ў дачыненні да іх крымінальнай справы за падрыхтоўку акта тэрарызму.

"Затрыманы з доказамі злачынства грамадзянін Маляйчук ужо даў паказанні пра арганізатараў і ўдзельнікаў тэракта", — дакладвае Генпракуратура. А грамадзянін Яўген П.? Чаму ні следчыя, ні наглядныя органы не расказваюць пра яго і яго ролю ў падрыхтоўцы тэрактаў гэтаксама, як пра Вячаслава Малейчука?

Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.

Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.