Чаму адзёр вяртаецца пасля пандэміі COVID-19

24/01/2024 - 10:12

Сітуацыя з адром насцярожвае / Еўрарадыё

Успышка захворвальнасці на адзёр, пра якую ўжо не першы месяц гавораць у Беларусі, — праблема для ўсёй Еўропы. Не ў апошнюю чаргу эпідэмія пачалася праз падзенне ўзроўню даверу да дзіцячай вакцынацыі, што прывяло да парушэнняў рэгулярных праграмаў імунізацыі. На фоне супрацькавідных абмежаванняў, перагрузкі медыцынскіх сістэм, страху заражэння і ўплыву дэзінфармацыі, амаль мільён дзяцей у рэгіёнах Еўропы і Цэнтральнай Азіі прапусцілі магчымасць атрымаць неабходныя вакцынацыі.

Сітуацыя з захворвальнасцю на адзёр

У Еўропе першае месца паводле колькасці захворванняў на адзёр трымае Румынія. 5 снежня Міністэрства аховы здароўя краіны афіцыйна абвясціла аб тым, што ў краіне распаўсюдзілася ўспышка гэтай хваробы, спецыялісты зарэгістравалі амаль 2000 выпадкаў адру, гаворыцца ў паведамленні Міністэрства. Сітуацыя з захворвальнасцю турбуе і ўлады суседняй Малдовы, дзе таксама пацверджаныя выпадкі захворвання.

Лекары таксама рэгіструюць распаўсюд адру ў Беларусі, Казахстане і Азербайджане.

Патэнцыйная небяспека

Адзёр можа выклікаць розныя ўскладненні, асабліва ў дзяцей і дарослых са слабым імунітэтам. Сярод ускладненняў могуць быць запаленне лёгкіх, запаленне мозгу (энцэфаліт), сутарагі, слепата і глухата. У цяжкіх выпадках адру, асабліва пры ўскладненнях існуе рызыка летальнага выніку, як гэта здарылася ў Казахстане, дзе ад адру ў канцы 2023 года загінулі двое дзяцей, і ў Азербайджане — там загінула пяцёра.

Беларускія лекары кажуць, што 74% хворых не былі прышчэпленыя ад адру, прыкладна тая ж карціна назіраецца і ў Казахстане — там доля непрышчэпленых пацыентаў склала 70% з усіх тых, хто захварэў. Паводле ацэнак ЮНІСЕФ, з 2019 па 2021 год у краінах Еўропы і Цэнтральнай Азіі больш за 931 000 дзяцей не атрымалі запланаваных вакцынацый у поўным аб'ёме або часткова.

Узровень першаснай вакцынацыі ад адру ў гэтым рэгіёне знізіўся з 96% у 2019 годзе да 93% у 2022 годзе. Як вынік, колькасць выпадкаў захворвання на адзёр у Еўропе і Цэнтральнай Азіі ў 2023 годзе ўзляцела на 3000% у параўнанні з мінулым годам.

Лекары прызнаюць, што сістэмы аховы здароўя Еўропы і Цэнтральнай Азіі сутыкнуліся з чарговым выклікам, адной і з прычын якога стала пандэмія COVID-19. Менавіта ў перыяд пандэміі 931 000 дзяцей прапусцілі вакцынацыю. Паводле справаздачы ЮНІСЕФ на зніжэнне ўзроўню вакцынацыі паўплывала некалькі фактараў.

Перагружанасць службаў аховы здароўя: Лакдаўны, абмежаванні наведванняў, перагружанасць медыцынскага персаналу падчас пандэміі маглі парушыць рэгулярныя службы вакцынацыі, што абмежавала магчымасці бацькоў прыводзіць дзяцей на рэгулярныя агляды і прытрымлівацца звыклага календара прышчэпак.

Страх заражэння: На паводзіны бацькоў таксама мог уплываць страх заразіць дзіця падчас рэгулярнага наведвання лекара.

Праблемы з вытворчасцю і пастаўкай вакцын: Пандэмія парушыла глабальныя ланцужкі паставак, закранаючы даступнасць вакцын і іншых рэсурсаў аховы здароўя ў некаторых рэгіёнах.

Дэзінфармацыя і няўпэўненасць у вакцынах: Разам з пандэміяй адбыўся рост дэзінфармацыі і недаверу да вакцынаў. Бацькі апынуліся сам-насам з валам праўдзівай і ілжывай інфармацыі аб вакцынах, у якім нават спецыялісту складана разабрацца.

Сёння перад медыцынскай супольнасцю стаіць дзве вельмі важныя задачы. Першая — нагнаць прапушчаныя за час пандэміі вакцынацыі, што зрабіць даволі складана, паколькі прыйдзецца пераконваць бацькоў, чые дзеці выпалі са стандартнага прышчэпачнага календара, пасоўваць вакцынацыю або ставіць прышчэпкі пазапланава. Другая задача — забяспечыць доступ нованароджаных і немаўлят да 11 месяцаў да імунізацыі. Выкананне гэтых задач ўскладняецца тым, што абедзве запатрабуюць дадатковых бюджэтных выдаткаў пры тым, што сусветная эканоміка ўсё яшчэ з цяжкасцю ачомваецца пасля крызісу, выкліканага пандэміяй.

Жэня Снежкіна, Медыясетка