"Петля Пристрастия": Адчай перастаў быць ціхім, але масла ў агонь не падліваем

16 красавіка "Петля Пристрастия" дала вялікі канцэрт у мінскім клубе Re: Public, падчас якога прэзентавала свой свежы альбом "Мода и облака". Еўрарадыё паразмаўляла з фронтмэнам гурта Іллём Чарапко-Самахвалавым і гітарыстам Іванам Селішчавым пра тое, як у музыкаў атрымалася напісаць поп-альбом, пра з'яўленне ў рэпертуары радасных песень і пра магчымае з'яўленне трэкаў на роднай мове.

Была нейкая залішняя спешка, і не было граматнага падыходу

Еўрарадыё: Калі вы пісалі альбом "Фобос", беларусы жылі ў адных рэаліях. З тых часоў адбылася не адна дэвальвацыя, з'явіўся закон аб дармаедах і г.д. Здаецца, што "ціхага адчаю", пра які вы не раз згадвалі, стала яшчэ больш. А тут раптам "Мода и облака"...

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Адчай перастаў быць ціхім. Градус нянавісці ў грамадстве на ўсіх узроўнях крыху павысіўся. І не хацелася неяк перавышаць парог крытычнай масы, падліваць масла ў агонь. І наогул, гэта атрымалася не зусім спецыяльна. Адзінае, што ад нас патрабавалася, узяць на сябе смеласць і не пабаяцца выступіць у такой якасці.

Іван Селішчаў: Мы ж гурт, які кіруецца творчымі імпульсамі, а не нейкім цвярозым разлікам. І мы спецыяльна не рабілі, каб гэты альбом атрымаўся поп-альбомам і ўспрымаўся добра шырокай масай слухачоў. Ён атрымаўся такім, якім атрымаўся. Значыць, так трэба было цяпер.

Еўрарадыё: Але вы, наколькі я ведаю, шмат працавалі над гукам альбома, вам спатрэбілася новае гучанне?

Іван Селішчаў: Таму што час рабіць якасны прадукт! У папярэдніх альбомах мы працавалі над музычным складнікам, але ў той момант не было нейкага выразнага плана, як зрабіць рэліз. Маўляў, у нас прэзентацыя праз тыдзень, трэба тэрмінова выпусціць. І ў выніку альбом выходзіць у дзень канцэртнай прэзентацыі. Гэта няправільна. Была нейкая залішняя спешка, і не было граматнага падыходу.

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Тым больш, з пункту гледжання музыкі, заўсёды цікава нейкім чынам удасканаліць гук. Магчыма, камусьці больш падабаюцца папярэднія альбомы з-за таго, што яны куды сырэй гучалі. Але паколькі мы бачым сітуацыю знутры, нам было цікава такім чынам паспрабаваць, але гэта не значыць, што наступны альбом будзе яшчэ больш прылізаным. Мы над гэтым не працуем і свядома гэтага пазбягаем. Я не лічу, што альбом атрымаўся ўжо якімсьці балюча стэрыльным. Ён проста атрымаўся досыць прыгожым у плане гуку, як нам здаецца.

Іван Селішчаў: І тут яшчэ важны момант, што гук альбома на 50% — гэта праца нашага гукарэжысёра Алега Даманчука, з якім мы працуем шмат гадоў, і які прарабіў проста тытанічную працу. Ён аддаў практычна тры месяцы на працу над гукам. І яму самому было цікава зрабіць нешта новае, таму што для яго гэта быў выклік.

Еўрарадыё: Калі вы працавалі над гукам, на каго арыентаваліся?

Іван Селішчаў: Мы хацелі гучаць як гурт "Петля Пристрастия", здаецца, атрымалася. Калі б мы арыентаваліся на перавагі кожнага асобнага музыкі, гэта было б прыкладна так: мы хочам гучаць, як сумесь Cannibal Corpse і Joy Division... Дзіўна.

Што важнейшае ў жыцці чалавецтва — вечныя каштоўнасці ці нейкі актуальны момант?

Еўрарадыё: Які мэсэдж нясе "Мода и облока"?

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Я спрабаваў сабе адказаць на гэтае пытанне так, каб было коратка. Уласна, мяне адразу ж абвясцілі Капітанам відавочнасцю некаторыя таварышы, маўляў, ты спяваеш нейкія зразумелыя ўсім рэчы... Як і ў большасці нашых песень, там не тое, што няма сэнсавай нагрузкі, яна проста працуе на нейкі сузіральны момант і на адчуванні, у рамках якіх гэты сузіральны момант прысутнічае. Проста гэта вынік разважанняў на тэму таго, што мінае. Наколькі яно менш важнае чым тое, што лічыцца вечным. У рэшце рэшт, чалавечае жыццё складаецца з рэчаў, якія мінаюць і само яно мінае. Вядома, вечнасць ніхто не адмяняў — яна была да гэтага і будзе пасля гэтага. Але паколькі чалавечае жыццё мінае, то ці можна грэбліва ставіцца да такой з'явы, як мода? Што важней ў жыцці чалавецтва — вечныя каштоўнасці ці нейкі актуальны момант? Гэта проста пытанне. І яно рытарычнае. І зададзенае чалавекам у стане, умоўна кажучы, летуценнага роздуму.

Еўрарадыё: То бок, па-ранейшаму кожны слухач можа знайсці сябе ў вашых песнях...

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Мы б хацелі на гэта спадзявацца.

Я проста злёгку прыдушыў ўнутранага цэнзара

Еўрарадыё: Ілля, ты калісьці казаў, што ўнутраны цэнзар не дазваляе табе пісаць пазітыўныя песні. У новым альбоме з'яўляюцца мажор, радасць, прыгажосць. Як гэта адбылося?

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Я проста злёгку прыдушыў унутранага цэнзара, ён пакуль спіць (усміхаецца). У альбоме ёсць беспрэцэдэнтна радасная песня, якіх я сабе проста не тое, што не дазваляў, у мяне проста не атрымлівалася гэта з сябе вырваць. Песня называецца "Отдых". Не ведаю, наколькі яна удалай атрымалася з пункту гледжання слухача, але гэта тое, чаго я ніколі не мог напісаць, і не ведаю, ці змагу ў будучыні. Песня, зноў жа, пра момант, які мінае. Яна была задуманая ў Адэсе, пакуль мы адпачывалі на Сабачым пляжы.

Еўрарадыё: Гурт, які раптам зайграў вясёлыя песні, адчувае сябе па-іншаму?

Іван Селішчаў: Ды не... Усё так жа.

Ілля Чарапко-Самахвалаў: На жаль, усё ўпіраецца ў мяне. Усе астатнія ўдзельнікі калектыву вельмі нават настроеныя граць нейкія пазітыўныя рэчы. Вось я ім даў такую магчымасць. Паглядзім, як гэта ў нас атрымаецца.

Еўрарадыё: Адкуль у вас ўзялася прыстаўка "поп" да альбома?

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Поп-музыка, папулярная музыка — гэта ж усё, акрамя авангарду і класічнай музыкі. Гэта вызначэнне, якое глыбока пранікла ва ўсе сферы. Гэта "поп", як стан.

Мы не гонімся за модай. Мы заўсёды прытрымліваліся свайго шляху

Еўрарадыё: Наколькі музыка "Пятлі" адлюстроўвае дух часу?

Іван Селішчаў: Я лічу "Петлю Пристрастия" вельмі актуальным гуртом і з пункту гледжання нейкага пасылу, і з пункту гледжання музычнага. Мы ўсе ў курсе, якая музыка цяпер актуальная, навошта яна і для чаго. І неяк несвядома атрымліваецца, што ў нейкай меры мы транслюем гэта ў сябе ў песнях. Мы граем заўсёды актуальную класіку (смяецца). Мы не гонімся за модай. Мы заўсёды прытрымліваліся свайго шляху, і што першы, што чацвёрты альбом — гэта ўсё ж такі "Петля Пристрастия".

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Да таго ж, гэты альбом адрознівае ад папярэдніх нават большая актуальнасць. Не ў сэнсе спробы спяваць на нейкія вельмі актуальныя тэмы. Але лірычны герой гэтага альбома меншы інтраверт, чым у папярэдніх альбомах. У гэтым сэнсе гэта таксама поп.

Я больш чым упэўнены, што песня, якая будзе напісаная мной па-беларуску, проста будзе дрэннай

Еўрарадыё: Ці можна казаць пра ўздым беларускай музыкі і пра тое, што людзі сталі больш слухаць сваё?

Іван Селішчаў: Не ведаю. Статыстыкі ў мяне няма. Я проста ўзгадваю, што 15 гадоў таму, калі быў першы ўсплёск беларускай альтэрнатыўнай музыкі, калі гурты збіралі вялікія пляцоўкі накшталт "Парк-клуб-Мінск", калі на канцэрты прыходзіла па паўтары тысячы і тады гуртоў было вялікае мноства і канцэртаў было велізарнае мноства... Я б не сказаў, што цяпер тое ж самае. Таму што выбару стала больш і цяпер наплыву трымаюцца якасныя добрыя гурты, якія робяць якасны прадукт. Людзі сталі пераборлівымі у тым, што яны слухаюць. Гуртоў беларускіх шмат добрых, і гэта факт.

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Беларускія музыкі, мне здаецца, вельмі разрозненыя. Атрымліваецца, што беларускамоўныя музыкі, рускамоўныя і англамоўныя — гэта нейкія тры зусім розныя плоскасці, людзі, якія паміж сабой асабліва не кантактуюць. Нічога не ведаюць адзін пра аднаго, а калі ведаюць, то ствараюць адзін пра аднаго зменлівае меркаванне. Я сваіх ведаю, але гэта старыя таварышы. Так не павінна быць.

Іван Селішчаў: Чаму? Павінна! Металісты з металістамі, рэйверы з рэйверамі.

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Дык справа нават не ў металістах, а ў тым, што часта ўсё ўпіраецца ў моўныя рамкі.

Іван Селішчаў: Але гэта адзінкавыя выпадкі. А наконт моўных рамак. Ёсць такі сайт "Тузін Гітоў". Яны бяруць толькі беларускамоўную музыку. У іх ёсць там хіт-парады, яны выдаюць зборнікі. Мне гэта трошкі дзіўна. Я не зусім разумею, чаму мы, будучы беларускім гуртом, які грае музыку ў Беларусі, прычым, гэтая музыка магла з'явіцца выключна ў Беларусі, пра што мы не аднаразова заяўлялі, не можам паўдзельнічаць у іх топе. Гэта свайго роду дыскрымінацыя.

Еўрарадыё: Дык, можа, вам самім заспяваць па-беларуску? Тым больш, цяпер моднае ўсё беларускае?

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Вось акурат у гэтым выпадку для мяне асабіста мода набывае негатыўную канатацыю. Мяне, безумоўна, радуе ўзмацненне цікавасці на ўсіх узроўнях да беларускай мовы. І мяне вельмі радуе тое, што якасць носьбітаў мовы, калі параўноўваць з тым, што адбывалася 10-20 гадоў таму, вельмі і вельмі вырасла. Гэта значыць, калі носьбітамі беларускай мовы былі нейкія апантаныя людзі, якія былі людзьмі дастаткова замкнёнай сістэмы, яны ўсе адно на аднаго былі падобныя і ўсе мелі або фізічны, або псіхічны недахоп. Сур'ёзна. Я кажу як ёсць. І гэта часта працавала супраць самой ідэі, супраць мовы. То цяпер вельмі шмат актуальных маладых людзей, якія займаюцца актуальнымі рэчамі, пры гэтым размаўляючы па-беларуску. Думаю, што гэта і інспіравала цікавасць і да мовы, і да нацыянальнай ідэі ў тым ліку. І я лічу, што гэта вельмі добра. Але калі мы заспяваем па-беларуску, будзе занадта відавочна, што мы вырашылі такім чынам "далучыцца ды гэтай плыні". І ў гэтым нічога страшнага таксама не было б, але я больш чым упэўнены, што песня, якая будзе напісаная мной па-беларуску, яна проста будзе дрэннай. І ўсё. І мне будзе сорамна.

Еўрарадыё: Чаму табе будзе сорамна? Ты не валодаеш мовай у дасканаласці, альбо гэта будзе няшчыра?

Ілля Чарапко-Самахвалаў: Абодва фактары маюць значэнне. Я не дастаткова добра валодаю мовай. Я быццам бы ўсе словы ведаю, але хутка скласці іх у нейкую даступную фразу, асабліва калі гаворка вядзецца пра сур'ёзныя рэчы, не магу.

Краўдфандынг — гэта калі ты фактычна падымаеш белы сцяг і кажаш: "Хлопцы, я слабы"

Еўрарадыё: Ці не было ў вас жадання сабраць грошы на альбом за кошт краўдфандынгу?

Іван Селішчаў: Не. Думкі такой не было. Нам не раз прапаноўвалі гэтым скарыстацца. Але мы прывыклі спраўляцца сваімі сіламі. І мне, шчыра кажучы, здаецца, што гэта падобна на свайго роду жабрацтва. Гэта значыць, ты фактычна падымаеш белы сцяг і кажаш: "Хлопцы, я слабы, я не магу зрабіць гэта сам. Давайце вы мне скіньцеся". Я, вядома, разумею, што гэта ж не проста людзі даюць грошы — ты аддаеш ім нешта ў адказ: ты можаш падарыць ім дыск за гэта, футболку, спасылку на скачку альбома, Супербонус на вечарыну ў рэстаране з удзельнікамі гурта, але для мяне гэта ўсё падобнае на некаторага роду фарс.

Еўрарадыё: То бок, вы дастаткова зарабляеце і можаце запісваць добрыя альбомы за грошы, заробленыя на канцэртах?

Іван Селішчаў: Натуральна, нашы канцэртныя ганарары не дазваляюць нам купіць "Гелік" са скураным сядзеннем. І альбом мы запісваем не ў Лос-Анжэлесе за паўмільёна долараў. Гэта значыць, гэта ўсё даволі сціпла, бюджэтна, і зноў жа, дзякуй нашаму гукарэжысёру, які гатовы пайсці на такую працу, не разлічваючы на велізарныя ганарары.

Ілля Чарапко-Самахвалаў: І наогул, дзякуй тым людзям, якія дапамагаюць нам і часта робяць гэта проста з-за альтруістычных меркаванняў. Добра, што ёсць людзі, для якіх ідэя часта важнейшая за яе фінансавае ўвасабленне.