Карэйскі раман “Вегетарыянка” атрымаў міжнародную Букераўскую прэмію

Міжнародную Букераўскую прэмію за 2016 год атрымалі паўднёвакарэйская пісьменніца Ханг Канг за кнігу “Вегетарыянка” і яе перакладчыца на англійскую Дэбара Сміт.

У кнізе распавядаецца гісторыя жанчыны, якая, убачыўшы дзіўны сон, вырашыла адмовіцца ад мяса. Такі ўчынак выклікаў агрэсіўную рэакцыю мужа, бацькі і іншых блізкіх людзей.

The Guardian цытуе словы старшыні журы Міжнароднага Букера Бойда Тонкіна, які так кажа пра змест кнігі:

“Гэта гісторыя, якая апавядаецца трыма галасамі, з трох розных перспектываў. Яны каротка, трывожна і прыгожа распавядаюць, як звычайная жанчына адмаўляецца ад усіх звычаяў і ўмоўнасцяў, якія звязваюць яе з сям’ёй, домам і грамадствам. Гэтая гісторыя ў лірычным і пранізлівым стылі паказвае, як гэтая адмова паўплывала на саму гераіню і на тых, хто атачае яе. Гэта кампактная, вытанчаная і трывожная кніга надоўга затрымаецца ў свядомасці і, магчыма, нават у снах яе чытачоў”.

Журы Букера называе твор “дакладным, трывожным”, а таксама “дзіўнай сумессю прыгажосці і жаху”, паведамляе The Guardian:

“Гэта дзіўная гісторыя — гісторыя, якая магла б ператварыцца ў гісторыю жаху, меладраму або звышвыразную алегорыю, але ў яе надзвычайная вытрымка, такт і кантроль. Сэнс гэтай прэміі ў тым, што яна дзеліцца напалам між аўтарам і перакладчыкам, і мы мяркуем, што гэтая дзіўная і бліскучая кніга размаўляе выключна ўдалым голасам на англійскай мове”.

Таму арганізатары Букераўскай прэміі вырашылі дзяліць галоўны прыз (каля 72 тысяч долараў) напалам, каб паказаць важную ролю перакладчыка ў поспеху англамоўнага выдання кнігі, напісанай першапачаткова на іншай мове.

Дэбара Сміт вырашыла стаць англа-карэйскай перакладчыцай 7 гадоў таму. Раней жанчына ніколі не вывучала замежную мову, але пераехала ў Карэю, каб дасягнуць сваёй мары. Пасля заснавала некамерцыйнае выдавецтва Tilted Axis Press і пераклала раман Ханг Канг “Чалавечыя ўчынкі”.

“Мяне зацікавіла ў кнігах Канг тое, што яны зусім не падобныя да тых, якія пішуць у Брытаніі і ЗША. Бо ў Карэі ўсе дэбютуюць з кароткімі гісторыямі”, — цытуе словы Дэбары Сміт The Guardian.

У лонг-ліст міжнароднага Букера трапілі 13 прэтэндэнтаў. Сярод намінантаў былі літаратары з Аўстрыі, Анголы, Бразіліі, Інданезіі, Італіі, Кітая, Турцыі, Фінляндыі, Францыі, Паўднёвай Карэі і Японіі.

14 красавіка ў Лондане быў абвешчаны шорт-ліст, у які трапілі 6 аўтараў —лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры за 2006 год Архан Памук, а таксама Жузэ Эдуарду Агуалуза з Анголы, Ян Лянькэ з Кітая, Роберт Сіталер з Аўстрыі, Элена Ферантэ з Італіі, а пераможцам стала ў выніку Ханг Канг.

Да мінулага года прэмія ўручалася раз на два гады пісьменнікам, чые кнігі напісаныя на англійскай мове або перакладзеныя на яе. З 2016 года яна будзе штогод прысуджацца за раман або зборнік апавяданняў, перакладзены на англійскую мову і апублікаваны ў Вялікабрытаніі. Пры гэтым прэмія будзе дзяліцца паміж аўтарам і перакладчыкам.

Раней лаўрэатамі ўзнагароды былі Ісмаіл Кадар, Чынуа Ачэбе, Эліс Манро, Філіп Рот, Лідзія Дэвіс, Ласла Краснахаркаі.