“Антываенная дэкларацыя” дапаможа беларусам вярнуцца ў вялікі спорт

26/04/2023 - 14:57

Спартсменка / pixabay.com

“Я сумняюся, што беларускія і, магчыма, нават расійскія тэнісісты сёння маюць нейкія прарэжымныя ці праваенныя погляды”, — кажа Еўрарадыё выканаўчы дырэктар беларускага Фонду спартыўнай салідарнасці Аляксандр Апейкін. Суразмоўца таксама не думае, што з боку спартоўцаў, якія падпісалі “дэкларацыю аб нейтральнасці” для ўдзелу ва Уімблдонскім турніры гэтым летам, могуць быць нейкія правакацыі.

Згодна з дакументам, удзельнікі спаборніцтваў абавязаныя не рабіць заявы ў падтрымку рэжымаў Расіі і Беларусі і не павінныя атрымліваць фінансавыя сродкі ад сваіх урадаў ці бізнесу, шчыльна звязанага з урадамі.
Да таго ж, на турніры будуць забароненыя сцягі ды іншыя дзяржаўныя сімвалы гэтых краін.

“Але ж дзе гарантыя, што нехта не пранясе “трыкалор” у майтках, а нехта пасля публічна не скажа, што падпісаць дэкларацыю яго прымусілі?” — задаюцца пытаннямі чытачы тэлеграм-канала Еўрарадыё. Навошта ўвогуле такія паслабленні падчас вайны?

“Антываенная дэкларацыя” дапаможа беларусам вярнуцца ў вялікі спорт

Аляксандр Апейкін / Еўрарадыё

— Перамовы з федэрацыямі, перамовы з Міжнародным алімпійскім камітэтам пра ўвядзенне абавязковай “антываеннай дэкларацыі” для ўдзелу атлетаў у спаборніцтвах — гэта натуральны працэс, над якім мы як Фонд спартыўнай салідарнасці працягваем працаваць.

“Антываенная дэкларацыя” мае моцнае сімвалічнае значэнне, бо такі антываенны рух атлетаў павінен набіраць абароты ва ўсім свеце. Спартоўцы мусяць выкарыстоўваць сваю папулярнасць, медыйнасць, шырокую аўдыторыю для прасоўвання антываенных поглядаў. Таму я лічу, што гэта добры крок.

— Тым не менш, некаторыя беларусы ўжо паспелі раскрытыкаваць гэтую навіну, маўляў, “якая яшчэ можа быць нейтральнасць у дадзенай сiтуацыi? Вы альбо супраць вайны, альбо iдзяце лесам”...

— Арганізатары Уімблдонскага турніра вырашылі зрабіць гэта такім чынам, і гэта іх права. Тут немагчыма навязаць нейкае сваё стаўленне ці пазіцыю, але добра, што міжнародная федэрацыя і арганізатары буйных турніраў разумеюць, што, як мінімум, трэба падстрахоўвацца, каб ва ўдзельнікаў не было праваенных і прарэжымных пазіцыяў. Яны абралі шлях “дэкларацыі аб нейтралітэце”, як я ўжо сказаў, фактычна, “антываеннай дэкларацыі”. Таму наўрад ці мы зараз атрымаем адзіны стандарт ва ўсіх турнірах і ва ўсіх федэрацыях.

Кожная федэрацыя можа карыстацца сваім унутранным статутам і сваёй уласнай формай антываеннай дэкларацыі. Але добра, што такая форма як прыклад пачынае з’яўляцца ўсё часцей і часцей.

Мы спадзяемся, што да Алімпійскіх гульняў большасць федэрацый, а ў лепшым выпадку сам Міжнародны алімпійскі камітэт усё ж такі прымуць форму антываеннай дэкларацыі як абавязковага крытэрыя да доступу беларускіх і расійскіх атлетаў да спаборніцтваў.

— Камітэт ПАСЕ выступіў супраць допуску беларусаў і расіян да Алімпіяды-2024.
Прэзідэнт ПАСЕ Ціні Кокс адзначыў, што "допуск расійскіх і беларускіх спартсменаў супярэчыць місіі алімпійскага руху па садзейнічанні міру". "Гэта будзе служыць прапагандысцкім мэтам агрэсара", — сказаў ён.

— Заява камітэту ПАСЕ — гэта толькі заява. Будзем казаць, што гэта чыста медыйны крок, які па факце ні да чаго не прывядзе. Беларускіх і расійскіх атлетаў ужо дапусцілі, і гэтае рашэнне МАК наўрад ці зменіцца. Фактычна ад пачатку вайны было відавочна, што татальнага бану на ўдзел не будзе. Адзінае, што могуць рабіць праваабарончыя арганізацыі, спартыўныя кааліцыі, Фонд спартыўнай салідарнасці, украінскія партнёры — гэта працаваць над крытэрыямі доступу. З нашага пункту гледжання, гэтым крытэрыем павінна быць вось такая канкрэтна акрэсленая антываенная пазіцыя атлета — падпісанне “антываеннай дэкларацыі”. У такім выпадку атлеты могуць браць удзел у спаборніцтвах.

Размова ідзе не пра нацыі, разумееце? Сапраўды, нельга забараняць спартоўцу ўдзел у спаборніцтвах толькі праз тое, што ён мае расійскі ці беларускі пашпарт, ці нацыянальнасць.

Справа ў тым, што алімпійскія гульні і міжнародны спорт — гэта пра каштоўнасці. Калі атлеты падзяляюць каштоўнасці міру, свабоды, цывілізаванага свету, яны натуральна, незалежна ад сваёй нацыянальнасці, маюць права браць удзел у спаборніцтвах. Гэта агульначалавечыя рэчы, таму мы выступаем за, можа, і жорсткія, але канкрэтныя крытэрыі доступу. Я думаю, што гэты працэс дасягне сваёй мэты. Так ці інакш, гэта даволі станоўчая з’ява.

— Кіраўнік НАК Беларусі Віктар Лукашэнка даў зразумець, што будзе дабівацца ўдзелу беларускіх спартсменаў у міжнародных спаборніцтвах без абмежаваняў.

— Дамагацца можна, але ці атрымаецца дамагчыся? Не, што тычыцца ўмоваў удзелу беларускіх атлетаў у алімпійскіх гульнях, ніякіх зменаў не будзе. Гэта сто адсоткаў. Наадварот, могуць адбыцца больш жорсткія змены ў адваротны бок у плане крытэрыяў. Але наўрад ці будуць нейкія палягчэнні ці зняцце абмежаванняў. Гэта малаверагодна.

— Днямі прадстаўнікі Беларускага фонду спартыўнай салідарнасці вярнуліся з ЗША. У сваім тг-канале вы пішаце, што “гэта была адна з самых насычаных і эфектыўных працоўных паездак за ўвесь час” . Распавядзіце, калі ласка, пра што ішла гаворка і аб чым атрымалася дамовіцца.

— Самае галоўнае — гэта, якраз, размова наконт доступу беларускіх і расійскіх атлетаў. Другое пытанне, вельмі для нас важнае — гэта падтрымка беларускіх спартоўцаў-палітвязняў, якія знаходзяцца за кратамі.

Мы абмеркавалі праблемы міжнароднага алімпійскага руху і праблемы, якія сёння існуюць у сувязі з такімі размытымі крытэрыямі МАК, бо яны недакладныя і ствараюць пэўны хаос, бо МАК фактычна спусціў усе рашэнні на міжнародныя федэрацыі. І атрымліваецца, што некаторыя міжнародныя федэрацыі дапускаюць беларускіх і расійскіх атлетаў да спаборніцтваў, некаторыя не дапускаюць, што стварае нейкую мяшанку з незразумелых правілаў.

Нашая пазіцыя — зрабіць канкрэтныя і дакладныя правілы доступу, якія б былі ўніверсальнымі. Але, як я і казаў, галоўным крытэрыем павінна быць “антываенная дэкларацыя”.

Пэўныя дамоўленасці ёсць, але, напэўна, каментаваць гэта можна будзе толькі тады, калі будзе канкрэтны вынік. Натуральна, будуць новыя рашэнні і па беларускім, і па міжнародным спорце.