Бабуля Воля пра вайну і жыццё: "Як яму гэтых людзей, гэтых дзяцей не шкада!"

Беларус Яўген жыў пад Кіевам у мястэчку Ірпень. Цяпер ён знаходзіцца ў пасёлку прыкладна за 100 кіламетраў ад мяжы: яго прытуліла мясцовая жыхарка бабуля Воля.

Бабуля Воля працавала даяркай на ферме, ёй 70 гадоў. Калі Яўген прыехаў у вёску, яна дапамагла яму бульбай і саленнямі, дала яек і сала. І расказала Жэню, што думае пра вайну, — а ён перадаў нам аўдыязапіс гэтай размовы.
 

Пра пачатак вайны

— Хто ж думаў, што Пуцін будзе пачынаць гэтую вайну. Усе думалі, што ён саступіць, а ён — паглядзі.

Я ніколі не думала, што дачакаюся вайны. Нават такой думкі ў мяне ў галаве не было.
 

Пра расійскіх салдат

— Дзяцей павывозілі [на вайну. — Еўрарадыё], гэта ж колькі загінула! Гэта жах.

Не слухайце ніякіх прэзідэнтаў, ніякіх намеснікаў — слухайце бацькоў. 

Заставайцеся дома, не ідзіце ні на якія правакацыі, нікому не падпарадкоўвайцеся — і застаняцеся жывыя.

Як яму толькі гэтых дзяцей, гэтых людзей не шкада? Пасылаць дзяцей на пагібель. А што будзе, калі гэтых загінулых дзяцей прывязуць бацькам? Што будзе?

Пра Расію

— Знаёмыя жывуць у Расіі, тэлефануюць. Яны расказваюць, што іх сябры лічаць, мы тут самі ваюем. "Бандэраўцы". Адно з адным. Яны не вераць, што сюды Пуцін пасылае войскі.
 

Пра "бандэраўцаў"

— Дзе тыя бандэраўцы? Няма ў нас тых бандэраўцаў, людзі добрыя!

Украінцы — мірныя людзі. У нас бандэраўцаў няма, у нас добрыя людзі, усіх прытуляць. Асабіста я сама, калі б трэба было, легла б на падлогу, а людзей паклала вышэй на канапе.
 

Пра беларусаў

— Хай сядзяць дома! Хай не ідуць у войска, хай лепш у турме адседзяць два гады, але не ідуць ваяваць! З турмы прыйдуць — хоць жывыя будуць! А з вайны жывым не прыходзяць.
 

Пра рускую мову

— Не ведаю, прыгнятаюць яе ці не. На якой мове чалавек прывык гаварыць, на той і гаворыць. Ёсць тыя, хто пераходзіць на ўкраінскую, — прэзідэнт і ўсе ў парламенце. Хто хоча, той перайшоў. А хто не хоча, гаворыць па-руску. Абы чалавек быў чалавекам, хай гаворыць, на якой хоча [ў гэтай гутарцы інтэрв'юер задаваў бабулі Волі пытанні на рускай мове. — Еўрарадыё].

Пра Зяленскага

- Я за яго галасавала. І цяпер буду толькі за Зяленскі галасаваць. Ні адзін прэзідэнт не сядзеў бы ў такой сітуацыі на месцы. А ён сядзіць, нікуды не збягае, і інтэрв'ю дае, і камандуе — усё робіць.
 

Што трэба Пуціну?

— Кіеў. Ён хоча забраць Кіеў, каб Украіна была з Расеяй. Ён імкнуўся захапіць Вярхоўную Раду.
 

Пра Лукашэнку

— Раней было-Лукашэнка і Лукашэнка. Я нават вітала яго, ён трымаў стабільнасць, дысцыпліну. А цяпер меркаванне цалкам змянілася.

Я думаю, Лукашэнка такі, як і Пуцін, раз накіроўвае зброю на мірных людзей, на мірных салдат. Які? Бандзюган. Гэта ж ён праз сваю мяжу пусціў рускіх салдат.
 

Аб навінах

- Навіны гляджу па тэлевізары. Які канал ні ўключу, усё адно і тое ж паказваюць. А ў Расеі, напэўна, нікому і не даюць Украінскія навіны глядзець-хто ім дасць?

Што сказаць рускаму салдату пры сустрэчы?

- Няма ў нас у пасёлку пакуль рускіх салдат. Што б я ім сказала? Сынок, куды ты лезеш? Куды ты лезеш? І што ты скажаш сваёй маці, калі вернешся жывым?

У нас жа ніхто ў хаце і склепе хавацца не будзе. Будуць абараняцца, адганяць, вядома. Людзі могуць выйсці і з віламі, і "Молатава" кідаць-абараняцца ж трэба.
 

Аб тым, як змянілася жыццё

- Цяпер толькі чакаеш, каб гэта хутчэй скончылася.