Чаму швейцарцы пакуль адмовіліся ад дармавых 2250 еўра штомесяц
Швейцарцы не падтрымалі ідэю “безумоўнага гарантаванага даходу” памерам 2250 еўра штомесяц. Рэферэндум па гэтым пытанні ладзіўся 5 чэрвеня. Супраць прагаласавала амаль 77%. Але нягледзячы на вынікі, аўтары гэтай ідэі заявілі пра поспех. Прэс-сакратар ініцыятараў рэферэндуму Даніэль Хені ў інтэрв’ю Euronews заяўляе наступнае:
“Больш за 20% прагаласавалі “за”. Гэта азначае, што кожны пяты грамадзянін, які мае права голасу, лічыць гэта правільным кірункам. Трэнд пазначаны, і канцэпцыя запушчаная”.
Па яго словах, такі вынік выводзіць дыскусію на міжнародны ўзровень.
Швейцарцам хочуць проста так плаціць штомесяц 2250 еўра. Ці магчыма такое ў нас?
Чаму швейцарцы адмовіліся ад 2250 еўра штомесяц?
На думку старшага фінансавага аналітыка “Альпары” Вадзіма Іосуба, вынікі рэферэндуму паказваюць, што швейцарцы асцерагаюцца росту дармаедскіх настрояў. А таксама таго, што гэтыя выплаты могуць прыцягнуць вялікую колькасць уцекачоў і мігрантаў выключна дзеля грошай.
“Чарговы раз грамадзяне Швейцарыі праявілі сябе сталай нацыяй. Тут мне падаецца самым цікавым нават не вынік рэферэндуму, а апытанне пасля рэферэндуму, паводле якога большая палова грамадзянаў Швейцарыі падтрымлівае далейшую дыскусію пра гэты безумоўны даход”, — кажа Іосуб.
Апошнім часам усё больш краінаў падымаюць тэму безумоўных выплат, да прыкладу, Фінляндыя і Нідэрланды. І гэта не проста мода. Па словах аналітыка, ужо некалькі стагоддзяў эканамісты развітых краін прагнуць пабудаваць справядлівае з сацыяльнага пункту гледжання грамадства. Але дагэтуль такія спробы заўжды завяршаліся праваламі.
Таксама, на думку Іосуба, адміністраваць размеркаванне сацыяльных выплат для дзяржавы вельмі дорага, бо патрэбна стварэнне спецыяльнага бюракратычнага апарату. І адзін з найпрасцейшых крокаў зрабіць гэтае адміністраванне больш танным — выдаваць усім аднолькавую суму. Гэта скароціць вялікую колькасць чыноўнікаў, якія займаюцца пытаннямі “справядлівага падзелу грошай”. Але, вядома, такое пытанне актуальнае толькі для тых краін, дзе ёсць прафіцыт бюджэту.
Да чаго прывядзе ўвядзенне сістэмы безумоўных выплат у якой-небудзь краіне?
Нават у палітыкаў і эканамічнай навуцы няма агульнапрызнанага меркавання, добра гэта ці дрэнна. Але ўсе гэтыя дыскусіі на нашых вачах ствараюць новы сацыяльны інстытут. Яшчэ не так даўно чалавецтва жыло без пенсійнага забеспячэння, і недзе стварэнне такой сістэмы было рэвалюцыяй. Сёння ж для большай часткі чалавецтва пенсія — ужо звыклая рэч.
“Эканамічнае жыццё — гэта пастаяннае стварэнне новых інстытутаў. І, магчыма, гэтыя незвычайныя рэчы для нашых дзяцей стануць надзённымі і звыклымі”, — кажа Іосуб.
Швейцарыя стала першай краінай у свеце, якая правяла рэферэндум па ўвядзенні гарантаванага даходу. Калі б яго падтрымала большасць удзельнікаў рэферэндуму, усе дарослыя (у тым ліку і беспрацоўныя) атрымлівалі б 2250 еўра штомесячна. Такія змены каштавалі б Швейцарыі амаль 188 мільярдаў еўра штогод. 135 мільярдаў меркавалася ўзяць з падаткаў, астатнія 53 мільярды — з фондаў сацыяльнага страхавання.
