Памёр адзін з паслядоўных рупліўцаў за нацыянальную ідэю Антон Фурс

Не стала Антона Фурса, актыўнага рупліўца за нацыянальную ідэю і ўдзельніка беларускай моладзевай падпольнай арганізацыі "Саюз беларускіх патрыётаў" (СПБ), паведаміў у Facebook краязнаўца з Глыбокага Кастусь Шыталь.

СПБ стварылі ў 1945 годзе слухачы Глыбоцкай педагагічнай вучэльні і вучні мясцовых школ. Адна з мэтаў арганізацыі была процідзейнічаць русіфікацыі адукацыі. Фурс тады быў адным са студэнтаў вучэльні.

Праз два гады за прыналежнасць да "Саюзу беларускіх патрыётаў" яму далі 15 гадоў лагераў. З іх у ГУЛАГу ён правёў 9 гадоў. Пасля смерці Сталіна справы актывістаў СПБ перагледзелі. З лагера вярнулася і Алеся Умпіровіч — яшчэ адна актывістка "Саюза беларускіх патрыётаў" і будучая жонка Фурса. Маладая сям'я вымушаная была з'ехаць у Казахстан, таму што ў Беларусі іх нідзе не бралі на працу. Дадому яны змаглі вярнуцца толькі ў 1984 годзе, калі Антон Фурс выйшаў на пенсію. Жылі ў Паставах. Тут у іх была палова дома.

"Другую палову займаў былы лагерны ахоўнік, які часам казаў: "Я б вас усіх назад адправіў!", — распавядае Кастусь Шыталь.

У пачатку 90-х Фурса і шэраг іншых сябраў СБП рэабілітавалі "з-за адсутнасці складу злачынства". Аб сваім мінулым ён узгадваў так: "Мы былі халоднымі і галоднымі, мы не мелі маладосці — яна была бессаромна апынаецца на калючым дроце, але мы не шкадуем ні аб чым, таму што засталіся людзьмі".

Па словах Кастуся Шыталя, у жніўні 2020 года Антон Фурс, якому на той момант было ўжо 93 гады, быў разам з іншымі жыхарамі Паставаў на плошчы.

"Я тады радаваўся, што ён дачакаўся часу, калі людзі выйшлі з бел-чырвона-белымі сцягамі... Прынамсі, ён мог пераканацца, што ідэя, якой ён ахвяраваў сваю маладосць, не знікла, што за яе змагаюцца маладыя", — кажа Шыталь.

Пахаваюць Антона Фурса сёння на могілках у Паставах.