Чачэнская паліцыя адмаўляецца закрываць крымінальную справу супраць Амрыева

Паводле інфармацыі "Новай газеты", дазнаўца Старапрамыслоўскага аддзела паліцыі Акуеў прымушае Амрыева, фігуранта нядаўняга скандалу на мяжы з Рэспублікай Беларусь, да дзейнага раскаяння, гэта значыць да прызнання сваёй віны. Гэта ўжо другая ўмова, высунутая спартсмену і яго сям'і. Першым было адмовіцца ад паслуг адваката Пятра Заікіна, нанятага для абароны інтарэсаў Мурада Амрыева Камітэтам па прадухіленні катаванняў.

Нагадаем, Мурада абвінавачваюць у тым, што ў 2001 годзе, калі яму было 16 гадоў, ён нібыта падаў у пашпартны аддзел Ленінскага раёна Грознага ілжывыя звесткі для атрымання пашпарта, указаўшы годам свайго нараджэння 1986-ы замест 1985-га. У лістападзе 2013 года Амрыеў падчас допыту ў якасці сведкі падаў у міжраённы следчы аддзел Грознага пашпарт, у якім былі "загадзя ілжывыя звесткі пра год яго нараджэння".

Па версіі Амрыева, ён атрымаў пашпарт на падставе копіі пасведчання аб нараджэнні, якое яму было выдадзенае ўзамен страчаных падчас ваенных дзеянняў у Чачні дакументаў. У копіі быў памылкова ўказаны год нараджэння, і выпраўляць у 2001 годзе гэтую памылку ніхто не стаў. У Чачні ішлі баі, а Амрыеву трэба было атрымліваць пашпарт.

Паводле сцверджанняў сваякоў Амрыева, яны неаднаразова звярталіся ў пашпартна-візавую службу Чачні для выпраўлення дадзенай памылкі, але атрымаць нармальныя дакументы ў іх не атрымалася.

У 2013 годзе Мурада Амрыева затрымалі паліцэйскія — па сутнасці, у якасці закладніка: каб прымусіць да вяртання з-за мяжы яго старэйшага брата (па версіі начальніка паліцыі Грознага Магамеда Дашаева, Амрыеў-старэйшы браў удзел у замаху на яго). Памылковы год нараджэння, указаны ў пашпарце Мурада, даў паліцыі падставу для крымінальнага пераследу.

На падставе рапарта начальніка АКВ УМУС РФ Грознага ў лістападзе 2013 года на Мурада Амрыева была заведзеная крымінальная справа па артыкуле 327 (выкарыстанне падробленых дакументаў). І сам факт, што памылкай у даце нараджэння Амрыева займаўся цэлы начальнік аддзела крымінальнага вышуку Грознага, ужо сведчыць пра многае.

У рамках менавіта гэтай справы ў 2013 годзе Амрыева абвясцілі ў федэральны вышук. Аднак у 2014 годзе Мурад быў зняты з вышуку, а вышуковая справа па ім была спыненая. Злачынства, якое інкрымінуецца Амрыеву, — не цяжкае, тэрміны даўнасці па ім мінаюць праз два гады з моманту здзяйснення злачынства. Гэта значыць, па законе гэтая крымінальная справа аўтаматычна мусіла быць спыненая яшчэ ў 2016 годзе. Аднак 1 лютага 2017 года Амрыеў быў ізноў абвешчаны ў вышук на тых самых падставах.

Менавіта з прычыны паўторнага змяшчэння яго ў федэральную базу асобаў, якія расшукваюцца па ініцыятыве кіраўніцтва Старапрамыслоўскага аддзела паліцыі, 4 чэрвеня Мурада Амрыева затрымалі на мяжы з Беларуссю. Адразу пасля гэтага бранскія паліцэйскія праінфармавалі сваіх чачэнскіх калегаў, каб тыя прыехалі з канвоем і забралі свайго "расшукванага". Аднак праваабаронцы і журналісты, баючыся за жыццё і свабоду Амрыева, паднялі шум. Пад ціскам грамадскасці Амрыева змясцілі ў ІЧУ г. Бранска на 48 гадзін, каб разабрацца, якія падставы былі ў чачэнскіх паліцэйскіх для абвяшчэння яго ў вышук. У выніку 6 чэрвеня Мурад Амрыеў быў адпушчаны на волю з ІЧУ г. Бранска, бо любы крымінальны пераслед па справе, тэрміны даўнасці якой ужо мінулі, незаконны. Чачэнскія аператыўнікі зрабілі спробу захапіць Мурада Амрыева сілай, але спартсмену цудам удалося ад іх збегчы. Аднак ён быў паўторна затрыманы беларускімі памежнікамі 8 чэрвеня ноччу ў ходзе няўдалай спробы заехаць ва Украіну (у Мурада від на жыхарства ў гэтай краіне). У той жа дзень, паводле інфармацыі "Новай", па дыпламатычных каналах кіраўніцтва Расіі дамаглося ад кіраўніцтва Беларусі высылкі Амрыева і яго таемнай перадачы ў рукі чачэнскіх аператыўнікаў. Нічога агульнага з нацыянальным заканадаўствам абедзвюх краін, а таксама з міжнародным правам гэтая гісторыя з высылкай ужо не мела.

Справа атрымала такі міжнародны рэзананс, што чачэнскія ўлады далі публічныя гарантыі Мураду Амрыеву і яго сям'і. У рэчышчы гэтых гарантый дазнаўца Акуеў выказаў намер спыніць крымінальную справу ўжо на наступны дзень пасля таго, як Амрыева даставілі канвоем у Грозны.

Аднак прайшло некалькі дзён і, нягледзячы на ​​гарантыі, дадзеныя асабіста першым намеснікам міністра МУС па ЧР Апці Алаўдзінавым, яго падначаленыя дзейнічаюць насуперак гэтым абяцанням. Цяпер яны прымушаюць Мурада Амрыева, які пад ціскам ужо адмовіўся ад свайго адваката Пятра Заікіна, нанятага Камітэтам па прадухіленні катаванняў, напісаць, па сутнасці, "яўку з павіннай".

Юрыдычнага сэнсу ў гэтых дзеяннях няма. Спыненне крымінальнай справы па тэрмінах даўнасці з'яўляецца нерэабілітавальнай падставай, таму з пункту гледжання закона зусім не важна, ці прызнае Мурад Амрыеў сваю віну.

Сам Мурад Амрыеў мае ўсе шанцы рэабілітаваць сябе праз суд (у тым ліку даказаць, што крымінальны пераслед быў незаконным, а мэтай было аказанне ціску на яго і яго сям'ю). Аднак, верачы абяцанням, дадзеным яму чачэнскімі ўладамі, ён гатовы ісці на разумны кампраміс. Патрабаванне прызнання віны не прадугледжвае ніякага кампрамісу і правакуе новы публічны канфлікт, абясцэньваючы ўсе дадзеныя Амрыеву "словы гонару".

У каментары "Новай газеце" чалец чачэнскага СПЧ Хеда Саратава пацвердзіла, што супрацоўнікі паліцыі сапраўды спрабавалі атрымаць ад Мурада прызнанне віны. Мурад адмовіўся гэта рабіць і, па звестках Саратавай, сёння падаў хадайніцтва аб спыненні крымінальнай справы на падставе заканчэння тэрміну даўнасці. На адказ у следчага па законе ёсць трое сутак.

Алена Мілашына, "Новая газета"