Забіраюць нават ссабойкі. У Літве мытнікі пераклалі санкцыі на звычайных людзей

03/06/2024 - 20:25

На мяжы / Hrodna.life

— Мытнікі трасуць усе сумкі ды касметычкі, — скардзяцца людзі, якія 3 чэрвеня перасякаюць беларуска-літоўскую мяжу. — Нават скуркі ад бананаў кажуць выкідаць.

Падчас праверкі на літоўскіх прапускных пунктах прымушаюць выкідаць бутэрброды, цукеркі і печыва. Не даюць правезці праз мяжу мінералку і беларускі квас, а гарбату з тэрмаса выліваюць "проста ў каналізацыю" разам з алкаголем, набытым у duty free.

— Могуць пакінуць 0,5 літра вады ці паўпачкі цыгарэтаў. У мяне была прадукцыя з Літвы, яе таксама выкінулі, таму што пабывала ў Беларусі, — піша ў тэматычным тэлеграм-чаце адзін з падарожнікаў.

— Прыватна мне дазволілі пакінуць толькі пратэінавы батончык, сказалі, што гэта на абед, і яшчэ пакінулі таблеткі. Астатняе ўсё згрэблі на стол, — дзеліцца непрыемным досведам іншы беларус.

Яшчэ адзін кажа, што яму правезці лекі ўвогуле не дазволілі.

Што адбываецца?

Гістэрыя на мяжы — вынік чарговых санкцый супраць Расіі, пад якія трапіла і Беларусь. Згодна з дакументам, зацверджаным літоўскім урадам, ад 3-га чэрвеня больш за 2800 тавараў з нашай краіны забаронена ўвозіць на тэрыторыю Літвы.

У спіс уключаныя харчовыя прадукты жывёльнага паходжання, мяса і рыба, малюскі, малочныя прадукты, яйкі птушак, натуральны мёд. Таксама забаронена ўвозіць зеляніну, спецыі, расліны, якія выкарыстоўваюцца ў прамысловасці і медыцыне, садавіну і гародніну, каву, гарбату і какаву, крупы і алей, алкагольныя і безалкагольныя напоі, тытунёвыя вырабы, рэшткі і адкіды харчовай прамысловасці і шмат чаго іншага.

Здавалася б, новыя санкцыі накіраваныя супраць гандляроў, якія перавозяць тавары ў прамысловых аб’ёмах. Але літоўскія мытнікі разумеюць іх па-іншаму. Яны вымаюць забароненыя тавары з асабістых рэчаў людзей, якія едуць праз мяжу. А спіс абмежаванняў такі, што ў яго трапляе нават бутэрброд з ссабойкі.

Увозіць пералічаную прадукцыю з Расіі і Беларусі ў Літву нельга. Аднак яе транзіт праз тэрыторыю Літвы, згодна з пастановай урада, не забаронены. Так літоўцы наступаюць на тыя ж граблі, што і з імпартам сельскагаспадарчых кармоў, забарону на які ўвялі некалькі месяцаў таму. Іх “транзіт” праз Літву ў іншыя краіны ЕС павялічыўся ў некалькі разоў.

Санкцыі супраць рэжыму, а цярпяць звычайныя людзі

— Відавочна, што новыя абмежаванні закранаюць не толькі юрыдычныя асобы і бізнесы, якія гандлююць таварамі з Беларусі і Расіі, але і звычайных грамадзянаў, — каментуе сітуацыю Еўрарадыё намеснік Святланы Ціханоўскай па міжнародных справах Валерый Кавалеўскі. — Гэта стварае даволі дыскамфортную сітуацыю, калі ў людзей на мяжы могуць забраць асабістыя рэчы і напоі.

Забіраюць нават ссабойкі. У Літве мытнікі пераклалі санкцыі на звычайных людзей

Валерый Кавалеўскі / Еўрарадыё

Палітык нагадвае, што сэнс увядзення абмежаванняў быў у тым, каб націснуць на рэжым яшчэ больш і перашкодзіць уладам Расіі і Беларусі атрымліваць грошы, якія пасля ідуць на фінансаванне рэпрэсій ці вайны. Але ў выніку яны прывялі да вельмі дыскамфортнай сітуацыі.

— Мы ўсе ведаем, што людзі, якія перасякаюць мяжу цяпер, могуць стаяць у чарзе шмат гадзінаў. Каб не трапіць пад абмежаванні, цяпер ім давядзецца ехаць у Літву без прадуктаў і без напояў. Сярод такіх падарожнікаў ёсць і няпоўнагадовыя дзеці. Як можна вандраваць без ежы?

Атрымліваецца, што чарговыя захады на сённяшні дзень б’юць міма і наводзяць на пытанне: чаму краіна Еўрапейскага саюза так рэагуе на звычайных беларусаў?

У сувязі з гэтай сітуацыяй у мяне быў кантакт з МЗС Літвы, каб звярнуць увагу на водгукі беларусаў з мяжы. Рэакцыя была канструктыўная, спадзяюся, у хуткім часе будзе дадатковая інфармацыя ад літоўскіх уладаў.

Што можна зрабіць?

Калі ёсць нейкая пастанова, паводле якой працуюць мытнікі, спрачацца з імі ў прапускных пунктах бессэнсоўна. Да таго ж, спрэчкі могуць прывесці да канфліктных сітуацый, якія на мяжы нікому не патрэбныя.

— Бюракратычныя структуры не паддаюцца на ўгаворы людзей, — кажа Валерый Кавалеўскі. — Тым не менш, кожны чалавек, які не задаволены нейкай паслугай (у канкрэтным выпадку — паслугай праходжання памежнага пункта), мае права на гэта паскардзіцца.

Калі вы нечым не задаволеныя, варта запытаць, як і дзе можна пакінуць свае заўвагі ці скаргі, і адсачыць, як яны пасля будуць разглядацца.

Вядома, са свайго боку мы будзем шукаць магчымасці высветліць акалічнасці новай палітыкі. Будзем высвятляць, ці магчыма неяк скарэктаваць гэтую палітыку, датычную фізічных асобаў, якія перасякаюць мяжу з Літвой.

З аднаго боку, магчыма, гэта спроба абмежаваць нейкі памежны гандаль, якім, дарэчы, карысталіся і многія літоўцы, што ездзілі ў Беларусь, нешта куплялі і прывозілі ў Літву. Але відавочна, што гэта закранае не так гандляроў, як звычайных людзей.

Звярну ўвагу, што іншыя суседнія еўрапейскія краіны такіх захадаў не рабілі.