Мінфін разлічвае на нафту па $80: праз гэта ў бюджэце будзе новая дзірка
![Даходы ад нафтаперапрацоўкі паменшацца / калаж Улада Рубанава, Еўрарадыё](/sites/default/files/styles/main_image_watermark_/public/2023-08/28_3.jpg.webp?itok=Phct9lzN)
Даходы ад нафтаперапрацоўкі паменшацца / калаж Улада Рубанава, Еўрарадыё
Дэфіцыт бюджэту ў 2023 годзе можа аказацца большы, чым запланаваныя 3 млрд 174 млн рублёў. Гэта вынікае з планаў Мінфіна, што нафта будзе каштаваць $80 за барэль. Па факце яна ўжо ніжэйшая.
Арымліваецца, трэба будзе яшчэ больш пазычаць, каб залапіць дзіркі? Але ў 2023 годзе дзярждоўг Беларусі і так амаль не знізіцца, хоць грошы на яго пагашэнне выдзеленыя.
Еўрарадыё даведалася ў экспертаў, як гэта адаб'ецца на жыцці беларусаў.
“Акрамя эканамічных фактараў, ёсць палітычныя і ваенныя”
Мінфін распавядае, што бюджэт на 2023 год разлічаны сыходзячы з таго, што кошт нафты ў сярэднім будзе $80 за барэль. Аднак у студзені кошт расійскай нафты Urals склаў ўсяго $49,48 за барэль.
![Мінфін разлічвае на нафту па $80: праз гэта ў бюджэце будзе новая дзірка](/sites/default/files/styles/default_image_paragraph/public/paragraphs/image/2_5.jpeg.webp?itok=zA3ya7y5)
Калі кошт нафты ніжэйшы, то беларускі бюджэт губляе па некалькіх прычынах. Адна з іх — зніжаюцца таксама кампенсацыі за падаткавы манеўр, на якія дамовіліся Лукашэнка і Пуцін.
— З 2023 года пачаў дзейнічаць Дагавор паміж Беларуссю і Расіяй аб агульных прынцыпах падаткаабкладання па ўскосных падатках, — кажа навуковы супрацоўнік BEROC Алег Мазаль. — У адпаведнасці з гэтай дамовай, Беларусь будзе атрымліваць з бюджэту Расіі штомесячныя трансферты, сыходзячы з памеру перапрацоўкі нафты 1,5 мільёнаў тон у месяц. Калі ацаніць наступствы зніжэння кошту нафты Urals на сусветных рынках з 80 долараў да 40 долараў, то страты трансфертаў у бюджэт Беларусі з Расіі складуць у 2023 годзе 0,4 мільярдаў долараў.
Ёсць яшчэ ўскосныя страты. Калі памяншаецца кошт нафты і кампенсацыі, то памяншаецца і маржа ад нафтаперапрацоўкі.
— Уплыў на бюджэт у дадзеным выпадку вызначаецца выплачанымі падаткамі з даходаў ад экспарту нафтапрадуктаў, а таксама дывідэндамі, пералічанымі з прыбытку беларускімі НПЗ і нафтатрэйдарамі. Колькасныя параметры магчымых страт бюджэту прагназаваць дастаткова складана, асабліва з улікам уведзеных і будучых санкцый супраць рэжыму Пуціна і рэжыму Лукашэнкі, — працягвае Алег Мазаль.
Але лічбы значныя, лічыць кіраўнік праекта “Кошт урада” Уладзімір Кавалкін:
— Магчымасць скарачаць выдаткі за кошт зніжак з боку Расіі і павялічваць маржу пры перапрацоўцы нафты вельмі ўплывае на прыбытковасць беларускага бюджэту.
Якімі будуць кошты на расійскую нафту далей, сказаць складана. Але наўрад ці сцэнар будзе спрыяльны для Беларусі.
![Мінфін разлічвае на нафту па $80: праз гэта ў бюджэце будзе новая дзірка](/sites/default/files/styles/default_image_paragraph/public/paragraphs/image/1_198.jpg.webp?itok=NSb_25Hi)
Што тычыцца пазыкаў, лічбы ў бюджэце на 2023 год таксама не кажуць ні аб чым добрым. У дакуменце Мінфіна гаворыцца, што на пагашэнне даўгоў плануецца выдаткаваць 12 млрд рублёў, на абслугоўванне — каля 4,1 млрд рублёў. А новых запазычанняў улады збіраюцца зрабіць на 10,7 млрд рублёў.
— З 10,7 мільярдаў рублёў 86,5 адсоткаў пойдзе на вяртанне старых даўгоў. І толькі 13,5 адсоткаў плануецца накіраваць на рэалізацыю інвестыцыйных праектаў. Па сутнасці, дзяржава бярэ новыя крэдыты, каб аддаць старыя даўгі. Гэта, з аднаго боку, некалькі зніжае тэмпы росту агульнага даўгавога цяжару на эканоміку, а з другога боку — істотна зніжае магчымасці фінансавання эканамічнага росту. Для грамадзян Беларусі гэта азначае далейшае скарачэнне магчымасцей нармальнага працаўладкавання і ў цэлым перспектыў росту беларускай эканомікі, — адзначае Алег Мазаль.
Калі гаворка ідзе пра новые пазыкі, то хутчэй за ўсё яны будуць брацца ў Расіі.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.