Брэст-а-партэ: горад, які становіцца сталіцай моды — а вы і не заўважылі
![Брэсцкія дызайнеркі Кацярына і Аксана / калаж з фота shopogoliki.by](/sites/default/files/styles/gallery_main/public/2023-08/brestskie_dizaynery_ekaterina_i_oksana.jpg.webp?itok=b7kZQ7VW)
Брэсцкія дызайнеркі Кацярына і Аксана / калаж з фота shopogoliki.by
Барабаншчык Бі-2 Барыс Ліфшыц горача любіць касцюмы ад брастчанкі Наталлі Ляхавец. У мінскім трэнд-парку поўна стэндаў маладых брэсцкіх брэндаў. А расіяне, якія раней прыязджалі на шопінг на брэсцкі трыкатажны рынак, цяпер прыходзяць за пакупкамі ў брэсцкія анлайн-рытэйлеры. Тавары адтуль з'язджаюць і ў расійскія пасёлкі за палярным кругам, а яшчэ ў Аўстралію, ЗША, Краіны Еўропы.
З феноменам брэсцкіх дызайнераў, пра якіх ведаюць нямногія беларусы і многія расіяне, разбіралася Еўрарадыё.
“Люблю шыць для прыгожых людзей”
Наталля Ляхавец плакала кожны раз, як глядзела дакументальны фільм пра дызайнера Аляксандра Маккуіна. Яе ўборы ёсць у многіх расійскіх селебрыці, але яна кажа — каб называцца дызайнерам, трэба дасягнуць узроўню Маккуіна.
Барабаншчык Бі-2 вырашыў не чакаць гэтага моманту. Ён ужо цяпер не адпраўляецца на гастролі без убранняў ад Ляхавец. Плюс да гэтага, Наталля ўвайшла ў склад распрацоўшчыкаў мерчу групы.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1912-23-12.jpg)
А пачынала працаваць Наталля на адной з брэсцкіх фірмаў. Там шылі вопратку, якая вялізнымі партыямі з'язджала ў Расію.
— Феномен Брэста ў тым, што там заўсёды было шмат швейных фірмаў, можна атрымаць велізарны досвед. Я з'ехала адтуль дзесяць гадоў таму, і ўжо тады колькасць фірмаў вылічалася сотнямі. Галоўным чынам, гэта прыватныя кампаніі.
Уладальніца адной з такіх кампаній заўважыла Наталлю, перавяла яе працаваць у лабараторыю. Тая кампанія ў асноўным працавала на расійскі рынак, часам на месяц шылі дзесяць тысяч адзінак. Але вельмі ўжо моднічать баяліся — раптам пакупніцы не зразумеюць.
Але менавіта тады будучая дызайнерка пачала вучыцца малюнку і вырашыла стаць мадэльерам. Потым — Млын моды, пахвала Аляксандра Варламава.
— І тады я вырашыла — я дызайнерка, — смяецца жанчына.
Тады, 10 гадоў таму, на адной з брэсцкіх фірмаў Наталлі сказалі — ты занадта модная для нас. Але для расійскіх селебрыці яна апынулася моднай у самую меру.
— Нядаўна мне патэлефанавалі з Масквы. Кажуць — трэба пашыць касцюм для Вані Дзмітрыенкі [пятнаццацігадовы аўтар хіта "Венера-Юпітар" з 15 мільёнамі праглядаў на YouTube]. Як толькі я камусьці распавядаю, мне кажуць — ну нічога сабе! Я пытаюся — а нічога, што я для Бі-2 таксама шью? — зноў смяецца Наталля.
Яна прызнаецца — вельмі любіць шыць вопратку для прыгожых людзей. Бубнач Бі-2 Барыс Ліфшыц аказаўся ідэальнай мадэллю.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1912-27-32.jpg)
Ад Аўстраліі да Ямала
Запыт у гугле "адзенне беларускіх вытворцаў" выдасць больш за дзясятак інтэрнэт-крам, у кожнай з якіх ёсць люстэрка для рускамоўнай аўдыторыі. Кошты там будуць прадстаўленыя не толькі ў беларускіх, але і ў рускіх рублях, доларах і еўра. Пра тое, куды прадукцыя беларускіх брэндаў адпраўляецца часцей за ўсё, Еўрарадыё паразмаўляла з менеджаркай аднаго з такіх анлайн-рытэйлераў Podium-Brest Вольгай.
Коратка апісаць геаграфію продажаў можна так — ад Ямала-Ненецкай аўтаномнай акругі на лініі палярнага круга да Аўстраліі. Пра гісторыю ператварэння Брэста ў сталіцу pret-a-porter раскажам падрабязней.
— Брэст — тэрытарыяльна вельмі цікавы рэгіён. Мы знаходзімся на мяжы, у нас першых стартавала швейная вытворчасць. З тканінамі, з фурнітурай мы пазнаёміліся даўно і асабіста. У нулявых, калі рынак насыціўся танным таварам, калі пачалася хваля падзення долара, частка кампаній, якія арыентаваліся на хуткія грошы, разваліліся. Зніклі ўсе, хто працаваў на, здавалася б, бяздонную Расію. Канкураваць з танным адзеннем з Кітая і Туркменістана Беларусь не магла. Тады ў Брэсце засталіся толькі тыя вытворчасці, якія мелі сур'ёзны вопыт, кіраўнікі якіх ведалі, як вылучыцца. З сямісот швейных кампаній зачынілася больш за палову. Засталіся моцныя, крэатыўныя, цікавыя вытворчасці.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1817-37-36.jpg)
Вольга кажа, што брэсцкія брэнды эвалюцыянуюць не толькі ад года да года, але нават ад калекцыі да калекцыі. За мяжой, напрыклад, у Еўропе, ЗША, Аўстраліі, першымі становяцца эмігранты. Старэйшаму пакаленню падабаюцца старыя добрыя мадэлі сукенак з бліскаўкамі, іх дзеці адкрываюць для сябе працы маладых дызайнераў. Ад іх пра брэсцкія анлайн-крамы даведаюцца мясцовыя жыхары, і тады эмігрант становіцца перакладчыкам, а аўстраліец — кліентам брэсцскіх дызайнераў.
— Калі людзі бачаць кошт трох сукенак, яны гатовыя заплаціць за перасылку і чакаць два месяцы, калі заказ прыйдзе ў Аўстралію. Таму што там за гэтыя грошы яны нават адной сукенкі не купяць, — кажа Вольга.
Расіяне беларускае адзенне па-ранейшаму любяць, але не толькі ў Маскве.
— Пра існаванне некаторых населеных пунктаў я даведалася, толькі папрацаваўшы з анлайн-крамай. Часам дастаўка туды магчымая толькі авіяпоштай.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1909-41-22.jpg)
Дазволіць сабе супрацоўнічаць з буйнымі анлайн-рытэйлерамі многія беларускія брэнды проста не могуць.
— Спецыфіка працы швейных кампаній у тым, што гэта хуткая індустрыя. За сезон асартымент мяняецца два-тры разы. А некаторыя вядомыя анлайн-крамы патрабуюць замарожваць калекцыю на тры-чатыры месяцы. Кампанія, якая за сезон мяняе 3-4 калекцыі, не можа сабе гэтага дазволіць.
А што ведаюць пра брэсцкія брэнды беларусы?
Моладзь купляе моўчкі, іх наогул не трэба пераконваць звярнуць на нешта ўвагу.
— Яны не будуць перапытваць, ці камячыцца лён. Гэта пакаленне, якое арыентуецца на інтуіцыю, ім не патрэбна лішняя інфармацыя. Гэта пакаленне дзеяння. А ёсць катэгорыя дам старэйшых, якія часам успрымаюць менеджара інтэрнэт-крамы як сяброўку і суразмоўцу.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1912-14-22.jpg)
Называць Брэст сталіцай моды ў поўным сэнсе Вольга не бярэцца. Мы сыходзімся на тым, што Брэст можна лічыць сталіцай pret-a-porter.
— Але калі гаварыць пра зручную вопратку сярэдняга цэнніка, разлічаную на сярэднестатыстычную беларускую сям'ю, то Брэст цалкам можа быць тут сталіцай.
І, дарэчы, ад ўзросту пачуццё густу не залежыць.
— У нас ёсць цудоўная кліентка, якая адзначыла 80-годдзе. У мінулым годзе ў яе была задача купіць камізэльку з сталёвай тканіны. Уцепленую падшываную спартыўную камізэльку. Бабуля сказала — дзеці і ўнукі мяне любяць моднай. І такіх у нас становіцца шмат.
Як адчуць моду: досвед брэнда R.O.S.E
Не ўсе могуць дазволіць сабе дарагія брэнды. Але можна паспрабаваць падабраць вобраз, які будзе выглядаць дорага і стылёва, у шоу-румах беларускіх дызайнераў.
Аксана і Каця — сяброўкі. Яны проста хацелі шыць тое, што прыемна было б бачыць ва ўласным гардэробе. Так нарадзіўся брэнд R.O.S.E
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1909-39-06.jpg)
І хоць профільнай адукацыі ў дызайнераў няма, затое ёсць любоў да моды і пачуццё стылю.
— Кліенты заўсёды вылучалі нашыя швы. Мы з Кацяй распорвалі ўласнае дарагое брэндавае адзенне, вывучалі, як зроблена кожнае шво. А потым паўтаралі іх у сваіх калекцыях. Нам хацелася, каб нават кожнае шво выраба было крутым і якасным.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1817-54-31.jpg)
Пераасэнсаваннем калекцый з сусветных подыумаў заняты і сусветныя брэнды мас-маркету. Але не патрэбна параўноўваць умоўную Zara з брэндамі, лакалізаванымі ў Беларусі, кажа Аксана.
— Мы не паўтараем адной мадэлі тысячу разоў. Кожную “адзінку” выраба зберагаем. Вядома, чым менш сукенак мы адшываем, тым вышэйшая нацэнка. Гэта простая матэматыка. Да таго ж, і тканіны мы закупляем у дастаўнікоў. У адрозненне ад нас, міравыя вытворцы мас-маркету могуць сабе дазволіць купіць тканіны наўпрост у Турцыі ці Кітаі.
Касцюмы і сукенкі Аксаны і Каці часам ідуць не толькі ў Мінск, але і ў Расію, Украіну, еўрапейскія краіны. Бывалі заказы і з ЗША, і з ААЭ.
![Брест-а-порте: город, который становится столицей моды — а вы и не заметили](/sites/default/files/paragraphs/image/photo2021-05-1817-55-56.jpg)
— Дызайнераў у Брэсце менш не робіцца, нараджаюцца ўсе новыя і новыя брэнды. Тут ужо аформілася супольнасць людзей, якія працуюць з тэкстылем. У некага ёсць свае фабрыкі, свая вытворчасць, свае наёмныя супрацоўнікі, у некага — толькі лабараторыя. А каб і дзяржаўныя кампаніі падцягнуліся да узроўня індывідуальных дызайнераў, сярод супрацоўнікаў павінныя быць крэатыўныя людзі, якія працуюць над сабой, развіваюцца, імкнуцца пазнаёміцца з тэндэнцыямі моды. А для гэтага патрэбен жывы, крэатыўны розум.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.