Як адмовіцца ад "добраахвотнага" плацяжу за суботнік?

У пастанове Савета міністраў аб правядзенні суботніка у 2018 годзе пяць разоў згадваецца слова "добраахвотна". Нельга прымушаць беларуса ў яго законны выходны дзень кідаць асабістыя справы і працаваць на карысць дзяржавы.

Яшчэ адна пастанова – на гэты раз, Міністэрства фінансаў – распавядае, калі і куды арганізацыі павінныя пералічваць сродкі, заробленыя на суботніку у 2018 годзе . Там слова "добраахвотна" ўжываецца ўсяго два разы. "У аб'ёмах, вызначаных добраахвотна работнікамі", грошы пералічваюцца "на асобныя банкаўскія рахункі раённых і гарадскіх выканаўчых камітэтаў".

"Добраахвотна" – крутое слова. Але ці рэальна адмовіцца ад "добраахвотнага" плацяжу за суботнік? Вы чулі, каб хто-то пытаўся ў людзей, колькі яны гатовыя пералічыць дзяржаве? Еўрарадыё пагутарыла пра гэта з кіраўнікамі некалькіх беларускіх прадпрыемстваў.

МТЗ: А чаму работнікі будуць нешта самі вырашаць?

На Мінскім трактарным заводзе меркаванне работнікаў аб плацяжы за суботнік нікога не цікавіць. Яны проста плацяць. Вядома ж, добраахвотна.

"А чаму работнікі будуць нешта самі вырашаць? – здзіўляецца пытанню начальнік бюро ідэалагічнай работы прадпрыемства Тамара Лялігда. – Ёсць арганізатар, кіраўнік падраздзялення. Ён вызначае, дзе ў яго што не прыбрана, і які аб'ём працы трэба выканаць. Каб вы разумелі, кіраўнікі збіраюць работнікаў і кажуць, маўляў, давайце, каб не губляць свой імідж, прывядзем завод у парадак. Ніхто не адмаўляецца".

Адказваючы на пытанне, куды пойдуць заробленыя падчас суботніка грошы, ідэолаг МТЗ здзіўляе нас: "Пералічэнняў на раён і горад у нас не будзе. Пералічым грошы на добраўпарадкаванне нашых аздараўленчых лагераў. У нас два лагеры. Мы пакідаем грошы ў сябе. Неяк трэба рамонты рабіць".

"Работнікі завода, у якіх ёсць дзеці, зацікаўленыя, каб грошы, атрыманыя на суботніку, ішлі на добраўпарадкаванне лагера, – дадае начальнік планава-эканамічнага ўпраўлення завода Маргарыта Швораб. – Суботнік для таго і суботнік, каб закрыць нейкія вузкія месцы".

Мінфін, аднак, лічыць інакш. Грошы, "атрыманыя ад правядзення рэспубліканскага суботніка" павінны быць пералічаныя Мінгарвыканкаму і аблвыканкамам. Тыя, у сваю чаргу, 50% сумы пакідаюць у сябе, а другія 50% пераводзяць "на асобны банкаўскі рахунак Міністэрства фінансаў".

Так што тут адно з двух: ці кіраўніцтва завода хітруе, паведамляючы рабочым, што "суботнія" грошы ідуць на рамонт у дзіцячых аздараўленчых лагерах, ці МТЗ дзейнічае насуперак парадку, устаноўленаму Мінфінам.

"Керамін": Выйшаў – значыць, пагаджаешся

На "Кераміне" Еўрарадыё распавялі, што ніхто загадзя не агаворвае з імі суму, якую трэба зарабіць падчас субототношеніка. Стаўленне да суботніка тут ліберальнае: "Суботнік не з'яўляецца абавязковым для ўсіх. Калі нехта не выйдзе, з заробкаў нічога не аднімуць. У чалавека ёсць права выбару – пайсці ці не пайсці".

"Каб вы разумелі: напярэдадні праводзіцца тлумачальная праца, – кажа намеснік генеральнага дырэктара па ідэалагічнай працы Ларыса Пятроўская. – Людзі ведаюць, што такое суботнік. Нехта працуе на сваім працоўным месцы і можа пералічыць свой сярэднядзённы заробак. Нехта – на ўборцы, тады праца ацэньваецца па-іншаму. Выйшаў –значыць, пагаджаешся".

Суразмоўца Еўрарадыё падкрэсліла, што на яе памяці не было выпадку, каб нехта адмовіўся пералічваць дзяржаве заробленыя грошы. Маўляў, усе хочуць, каб у краіне быў парадак. Натуральна, усё робіцца добраахвотна.

Рагозніцкі крухмальны завод: Аднаму – суботнік, а іншаму – не?

"Усе, у каго няма бальнічнага ліста, будуць удзельнічаць у суботніку 21 красавіка, – бадзёра, як на партыйным сходзе, дае справаздачу Еўрарадыё галоўны інжынер Рагозніцкага крухмальнага завода Генадзь Валчкевіч. – Будзем наводзіць парадак на прадпрыемстве. Нехта паедзе выконваць грамадскія працы ў вёску Алешавічы. Агульная колькасць удзельнікаў суботніка – 63 чалавекі!"

Спецыяліст і слухаць не хоча, што ўдзел у суботніку і адлічэнні не з'яўляюцца абавязковымі: "Як гэта: аднаму – суботнік, а іншаму – не?" Па словах Валчкевіча, на заводзе ніводнага разу не было такога, каб нехта не захацеў працаваць у выходны дзень і адлічваць грошы дзяржаве.

Мінскі завод пеністых вінаў: Калі нехта не захоча пералічваць, будзем ставіць у табелі адзнакі

На Мінскім заводзе пеністых вінаў неспадзявана прызналі: суботнік – справа добраахвотная. "З людзей мы прымусова нічога не вылічваем, нават калі нехта не прыйшоў. Хадзіць ці не хадзіць – права кожнага, – кажа Еўрарадыё намеснік гендырэктара прадпрыемства Артур Галімаў. – Грошы, заробленыя непасрэдна ў дзень суботніка, пералічваюцца ў бюджэт. Меркаванне работніка ўлічваецца ў тым плане, што калі ён выходзіць і добраахвотна робіць нешта звыш сваёй асноўнай працы, значыць, ён згодны.

Калі нехта не захоча пералічыць усю заробленую за дзень суму, будзем ставіць у табелі адзнакі. Кожны чалавек, сыходзячы са сваіх магчымасцяў, можа зрабіць свой унёсак".

Суботнік увайшоў у беларусаў у звычку. Трэба некуды пайсці? ОК. Трэба нешта заплаціць? ОК. Пра тое, што гэта ўсё – добраахвотна, ніхто асабліва і не ўзгадвае. Толькі Саўмін – пяць разоў, і Мінфін – два разы.