Аблавы на заводах: як сілавікі ладзяць зачысткі на прадпрыемствах

26/09/2023 - 11:46

Супрацоўнік "Беларуськалія" ў 2020-м / Еўрарадыё

Калі няма каго стала "лавіць" на вуліцах, сілавікі выйшлі на паляванне — палітычныя затрыманні працягваюцца ва ўніверсітэтах, дзяржаўных арганізацыях, прыватных кампаніях. Не мінаюць яны і прадпрыемствы, хоць менавіта "рабацяг" рэжым раней стараўся не злаваць.

Еўрарадыё паглядзела, на якіх прадпрыемствах з пачатку гэтага года сілавікі ладзілі аблавы.

Гомельскія зачысткі

Калі меркаваць па паведамленнях праваабаронцаў і саміх сілавікоў, асабліва часта аблавы на працоўных месцах практыкуюць у Гомельскай вобласці. Асноўнай мэтай там быў завод ЗЛіН. У сакавіку там прайшла аблава, у выніку якой затрымалі як мінімум 14 чалавек. Прычына: "экстрэмісцкія" падпіскі і "няправільныя" каментары.

У Мазыры ў сярэдзіне верасня затрымалі некалькіх супрацоўнікаў мясцовага нафтаперапрацоўчага завода. Падстава — на сумесных пагулянках выгукалі "Слава Украіне!".

Увесну, як пісаў "Флагшток", масавыя затрыманні прайшлі на прадпрыемствах Рэчыцы, але на якіх не назвалі.

Шклозаводы, "Атлант", хлебазаводы

У пачатку верасня сілавікі зладзілі рэйд па прадпрыемствах Ліды. Вядома пра затрыманні на "Лакафарбе" і "Лідахлебпрадукце". Падстава — падпіскі на "экстрэмісцкія" каналы. Некаторым давалі штрафы, іншым — суткі арышту.

Як паведамляў Belpol, сілавікам актыўна дапамагала кіраўніцтва "Лакафарбы":

"... кіраўніцтва завода выклікала 15 работнікаў і паведаміла, што ім трэба прыняць удзел у нарадзе ў выканкаме. Людзей пасадзілі ў аўтобус, які выдзеліла адміністрацыя, але адвезлі іх не да чыноўнікаў, а да сілавікоў", — расказвала аб'яднанне экс-сілавікоў.

Сярод прадпрыемстваў Гродзенскай вобласці зачыстка праходзіла на Навагрудскім заводзе газавай апаратуры. Аблава была і на бярозаўскім шклозаводзе "Нёман".

На Берасцейшчыне сілавікі асабліва цікавіліся баранавіцкім філіялам "Атланта" — станкабудаўнічага завода. Прычынай цікавасці стала фатаграфія ад 14 жніўня 2020-га, на якой работнікі прадпрыемства падтрымалі пратэст. Ці абмежавалася ўсё толькі "спісачнымі" звальненнямі, ці былі яшчэ і затрыманні, невядома.

У Віцебскай вобласці сапраўдная аблава адбылася ў Новалукомлі — на мясцовай ГРЭС. За пратэсты і "няправільныя" падпіскі звольнілі дзясяткі чалавек, як мінімум сямёра затрымалі.

Паведамлялася і пра "рэйд" на наваполацкім "Паліміры", дзе ў першую палову верасня проста на працоўных месцах затрымалі каля дзесяці чалавек. Прычым гэта ўжо другая такая акцыя сілавікоў: на гэта ж прадпрыемства яны прыходзілі вясной, тады таксама былі затрыманні.

Мінскія буйныя прадпрыемствы і ў папярэднія гады перанеслі не адну хвалю звальненняў і затрыманняў. Але як мінімум у "Белгіпразем", які займаецца праектнымі дакументацыямі, у жніўні сілавікі ўварваліся знянацку. Затрымалі каля дзесяці чалавек.

Дык за што і каго затрымліваюць?

Адмысловыя "прафілактычныя мерапрыемствы" сілавікі ладзяць, зразумела, не толькі на заводах і прадпрыемствах, але наогул усюды, куды ў іх дацягваюцца рукі: у гандлі, адукацыі, IT і далей па спісе.

Часцей за ўсё сцэнар такі: калі ў сілавікоў няма падрыхтаваных загадзя спісаў для дэманстратыўнага затрымання на працоўным месцы (часта — нават калі такі ёсць), яны правяраюць мабільныя тэлефоны людзей на працоўных месцах. Калі там знаходзяць (у тым ліку ў архівах) нешта "экстрэмісцкае" — затрымліваюць. Асабліва пільна правяраюць тэлеграм і ютуб, але часам і іншыя сацсеткі, а таксама гісторыю браўзера.

Таксама бывае пасля праверак на смартфоны ўсталёўваюць праграму "Магніт" — беларускае ноў-хаў, якое дазваляе сілавікам цікаваць за актыўнасцю ў сацсетках, інтэрнэце і падчас размоваў.