Хто абароніць рабочых, калі ўлады знішчаюць незалежныя прафсаюзы?
![Хто абароніць рабочых, калі ўлады знішчаюць незалежныя прафсаюзы?](/sites/default/files/styles/gallery_main/public/2023-08/214.jpg.webp?itok=QRFM0Bxf)
Улады знішчылі незалежныя прафсаюзы, але гэта не значыць, што ў актывістаў няма права пайсці з апеляцыяй у Вярхоўны суд ці ўвогуле зарэгістраваць новы прафсаюз, кажа ў размове з Еўрарадыё прававы інспектар Свабоднага прафсаюза металістаў Ігар Комлік:
— Рашэнне суда мы лічым незаконным. Доказная база, з майго пункту погляду як юрыста, нізкая. Мы будзем гэтае рашэнне абскарджваць у Вярхоўным судзе. Не ведаю, як будзе вырашанае гэтае пытанне, але мы рукі апускаць не будзем, і будзем працаваць далей.
![Хто абароніць рабочых, калі ўлады знішчаюць незалежныя прафсаюзы?](/sites/default/files/styles/default_image_paragraph_watermark/public/paragraphs/image/a03cba66-e0c8-4654-944d-b725c1a68118w1597nr0s.jpg.webp?itok=tkUEZaDE)
“Рэальнай абароны рабочым чакаць няма адкуль”
Суразмоўнік Еўрарадыё падкрэслівае: праблема з незалежнымі прафсаюзамі ў Беларусі існавала ўжо даволі даўно. Яны ніколі не карысталіся любоўю і папулярнасцю ва ўладаў. І толькі таму, што падымалі цяжкія пытанні — пытанні ў інтарэсах рабочых.
— Як гэтае рашэнне суда адгукнецца простым рабочым? Вядома, рэальнай абароны ім чакаць цяпер няма адкуль. Але па шчырасці, ёсць тут і іх віна, бо не так актыўна ўступалі ў незалежныя прафсаюзы, стараліся прыстасавацца да сітуацыі і мімікраваць пад яе. На жаль, гэта прывяло да рэзультату, які мы бачым цяпер. Абароненасць людзей знізілася.
Ды і на самой Беларусі гэта адаб’ецца дрэнна. Якім можа быць імідж краіны, якая забараняе незалежныя прафсаюзы, у Міжнароднай арганізацыі працы і ААН?
“У межах закона”
У пракуратуры палічылі, што замест абароны правоў работнікаў незалежныя прафсаюзы “бралі актыўны ўдзел у дэструктыўнай дзейнасці, масавых мерапрыемствах, якія парушаюць грамадскі парадак, і распаўсюджвалі інфармацыйную прадукцыю экстрэмісцкага зместу”. Чым насамрэч займаліся прафсаюзы?
— Магу сказаць, што кіруючыя органы прафсаюза СПМ не прымалі рашэнняў пра арганізацыю незаконных забастовак. Наадварот, ставілася задача: калі забастоўка і арганізоўваецца, дык яна павінна быць арганізавана згодна з заканадаўствам.
Права на забастоўку ніхто не забіраў. Яно існуе і ва ўнутраным заканадаўстве Беларусі — Працоўным кодэксе і Канстытуцыі, — і ў міжнародным заканадаўстве. Гаварыць пра тое, што прафсаюз павінны быў выступаць супраць забастовак, гэта нонсэнс. Калі ў яго ёсць такі інструмент, ён павінны ім карыстацца. Іншая справа, на якіх падставах.
Я лічу, што СПМ калі і праводзіў нейкую працу [ў гэтым кірунку. — Еўрарадыё], дык намагаўся людзей прывесці да працы ў межах закона.
А што з затрыманымі?
Масіраваная атака на незалежныя прафсаюзы пачалася яшчэ раней. У красавіку ў штабах прайшлі ператрусы. Частка прафсаюзных лідараў і актывістаў апынулася за кратамі.
— Большасць з затрыманых застаюцца ў засценках. Сярод іх ёсць людзі з хранічнымі і ў тым ліку анкалагічнымі захворваннямі. На гэта не звяртаюць увагі, іх трымаюць пад вартай. Дакладна невядома, якія артыкулы ім пагражаюць.
Аднак суразмоўнік Еўрарадыё падкрэслівае: ніякіх рашэнняў у іх дачыненні прынята яшчэ не было.
— Як павернецца сітуацыя далей, сказаць цяжка. Як ім дапамагчы? Прафсаюзныя аб’яднанні і члены прафсаюзаў, у тым ліку глабальных, павінны выказваць сваю салідарнасць і паказваць сваё стаўленне. Мы падтрымліваем як можам — пішам лісты.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.