Вы ўваходзіце ў суперсакрэтны чат. Як журналіст апынуўся ў чаце чыноўнікаў ЗША

Галоўны рэдактар амерыканскага выдання Atlantic Джэфры Голдберг выпадкова трапіў у чат, у якім акрамя яго былі толькі высокапастаўленыя чыноўнікі ЗША. У гэты чат яго запрасіў дарадца Трампа па нацыянальнай бяспецы Майкл Уолц.

За апошнія некалькі дзён Дональд Трамп абазваў журналіста няўдачнікам і гідкім тыпам. Які ўрок мы выносім з гэтай гісторыі? Здаецца, вашы сакрэтныя чацікі з сябрамі абароненыя лепш, чым чат адказных за нацыянальную бяспеку ЗША.

У інтэрв'ю з ВВС Голдберг расказаў, як гэта наогул стала магчымым. Пераказваем гэтую дзіўную (і трошкі смешную) гісторыю.

"Вы ўваходзіце ў чат "Малая група хусітаў-кансерватараў"

Усё пачалося, калі Голдбэрг атрымаў паведамленне ў месенджар Signal ад акаўнта пад імем Уолц (прозвішча дарадцы ў нацыянальнай бяспецы ЗША). Як любы здаровы чалавек, ён палічыў гэта розыгрышам.

"Мне б хацелася, каб тут было нешта ад Ле Кара", — гаварылася ў паведамленні.

Джон Ле Кар — вядомы брытанскі раманіст, які праславіўся шпіёнскімі гісторыямі.

Праз два дні Голдберга ўключылі ў закрытую групу ў "Сігнале". Чат называўся "Малая група хусітаў-кансерватараў".

"І наступнае, што я памятаю, — я ўваходжу ў гэты вельмі дзіўны чат з кіраўніцтвам Нацыянальнай бяспекі Злучаных Штатаў", — кажа Голдберг.

Апынуўшыся ў чаце, журналіст назіраў, як чальцы Кабінета міністраў — у тым ліку дзяржсакратар ЗША Марк Рубіа, міністр абароны Піт Хегсэт, дырэктар ЦРУ Джон Рэткліф і дырэктарка Нацыянальнай выведкі Талсі Габард — абмяркоўвалі дэталі будучай вайсковай аперацыі ў Емене. І не звярталі ніякай увагі на журналіста.

Але відавочна адно: каб звязацца з чалавекам у Signal, у вас павінны быць яго кантактныя дадзеныя. Уолц сказаў, што ён папрасіў Ілана Маска правесці расследаванне — як, маўляў, магла адбыцца такая памылка? Голдберг смяецца з гэтага кроку.

"Сур'ёзна, вы збіраецеся паставіць Ілана Маска перад пытаннем, як чыйсьці нумар тэлефона аказваецца ў нечым тэлефоне? Большасць васьмігадовых дзяцей магло б гэта зразумець", — сказаў ён ВВС.

"Ды тут наогул нічога сакрэтнага!"

Як толькі ў Atlantic выйшаў першы артыкул, усе пачалі запэўніваць, што няма нічога сакрэтнага ў гэтых скрынах і ў чаце ў цэлым.

Цяпер будзьце ўважлівыя і не заблытайцеся ў персанажах.

Дырэктарка Нацыянальнай выведкі Талсі Габард (таксама была ў чаце) заявіла падчас слуханняў у Кангрэсе, што чат у Signal быў "шчырым і далікатным", але "ніякай сакрэтнай інфармацыі не было перададзена". Яны разам з дырэктарам ЦРУ заяўлялі, што міністр абароны меў права рассакрэчваць звесткі, якімі і падзяліўся ў чаце. Сам міністр абароны Хегсэт таксама адмаўляе, што перадаў нешта занадта ўжо сакрэтнае.

Прэс-сакратар Белага дома Кэралайн Лівіт кажа, што тэма чату — наогул не ваенныя планы, а "адчувальныя палітычныя дыскусіі".

І ўсе гэтыя адмаўленні прыводзяць грамадскасць у шок. Такая інфармацыя проста не можа не быць сакрэтнай, кажа былы генеральны юрысконсульт Агенцтва нацыянальнай бяспекі Глен Герстэл. Любыя будучыя ваенныя дзеянні з удзелам амерыканскіх войскаў проста не могуць быць агульнадаступнай інфармацыяй.

Выканаўчы дырэктар Інстытута нацыянальнай бяспекі пры Універсітэце Джорджа Мэйсана Джаміль Джафер згаджаецца: добра, маўляў, гэта не быў аператыўны план трэцяй сусветнай вайны. Але калі гэтыя аператыўныя дэталі не своечасова надаць агалосцы, гэта паставіць пад пагрозу поспех аперацыі і жыцці амерыканскіх грамадзян.

"Мы адчулі, што, хм, не згодныя". Пра што была другая публікацыя?

Увогуле амерыканскія чыноўнікі так доўга спрабавалі ўсё адмаўляць, што Голдберг апублікаваў другую частку перапіскі. У ёй утрымліваліся ў тым ліку паведамленні міністра абароны, у якіх той раскрываў аператыўныя падрабязнасці аперацыі супраць хусітаў.

"Як толькі Дональд Трамп сказаў, што тут, па сутнасці, няма на што глядзець, і як толькі Талсі Габард і Джон Рэткліф сказалі, што няма ніякай канфідэнцыйнай інфармацыі, ніякай сакрэтнай інфармацыі і г. д., — мы адчулі, што, хм, мы не згодныя", — сказаў Голдберг у інтэрв'ю ВВС.

З другой публікацыі стала ясна, што ў чаце былі паведамленні, у якіх яшчэ да хвалі удараў па хусітах падрабязна апісваецца, калі менавіта ўзляцяць знішчальнікі F-18, калі першыя бомбы ўпадуць на мэты хусітаў і калі будуць запушчаныя ракеты "Тамагаўк".

Вы входите в суперсекретный чат. Как журналист оказался в чате чиновников США

Скрыншот перапіскі, у якой міністр абароны расказвае пра планы атакі хусітаў / The Atlantic

Хегсэт зноў заявіў, што гэта відавочна не "ваенныя планы" і нішто з гэтага не было сакрэтнай інфармацыяй.

"Калі Піт Хегсэт, міністр абароны, піша мне паведамленне пра атаку на Емен, якая рыхтуецца, паведамляючы, якія самалёты будуць выкарыстаныя, якая зброя будзе выкарыстаная і калі ўпадуць бомбы, <...> гэта здаецца мне канфідэнцыйнай інфармацыяй, інфармацыяй аб вайсковым планаванні", — кажа журналіст.

Прынамсі 53 чалавекі загінулі ў выніку першай хвалі авіяўдараў ЗША па цэлях хусітаў у Емене. Амерыканцы збамбавалі каля 30 мэтаў, у тым ліку навучальныя цэнтры, інфраструктуру беспілотнікаў, а таксама аб'екты па вытворчасці і захоўванні зброі і цэнтры камандавання і кіравання.

Пасля таго як у чаце з'явілася справаздача пра бамбаванне адной з мэтаў, паміж чыноўнікамі адбылася перапіска наступнага зместу:

Скрыншот перапіскі / The Atlantic

Да моманту публікацыі гэтага тэксту Голдберг ужо выйшаў з чата.

Голдберг vs Трамп

Трамп падтрымаў міністра, сказаўшы, што той "робіць выдатную працу", і назваў Голдберга брыдкім тыпам. Прэзідэнт ЗША не ў першы раз атакуе рэдактара Atlantic.

Упершыню Голдберг зрабіўся аб'ектам гневу амерыканскага прэзідэнта ў 2020 годзе. Тады Atlantic апублікаваў артыкул, у якім высокапастаўленыя ваенныя чыны казалі, што загінулых амерыканскіх салдат Трамп называў няўдачнікамі. Сам Трамп і яго адміністрацыя гэта адмаўляюць.

Якія высновы Трамп зрабіў з новага скандалу? Ён загадаў... праверыць Signal. Выказаўшы здагадку, што той можа быць "дэфектнай сістэмай".

"Думаю, нам варта ў гэтым разабрацца. Нам трэба будзе гэта высветліць", — напісаў ён у сацсетках.

Але амерыканская палітыка большая, чым адзін толькі Трамп. Кангрэс патрабуе правесці расследаванне таго, што здарылася. Прычым патрабуюць гэтага і дэмакраты, і рэспубліканцы.