“Зацішша будзе да якога 10 сакавіка, а потым усё пачнецца па новай”

Цалкам размову з Уладзімірам Бабенкам можна паслухаць:

Даведка Еўрарадыё: Уладзімір Бабенка — камандзір супрацьтанкавага ўзвода батальёна спецыяльнага прызначэння “Данбас”, пазыўны “Фагот”.

Еўрарадыё: Маеце інфармацыю пра тое, што цяпер насамрэч адбываецца на “дэбальцаўскім плацдарме”? Гэта ўжо “кацёл”?

Уладзімір Бабенка: Сітуацыя там крытычная, але “катла” няма. Само Дэбальцава пад кантролем Украіны, але вёскі вакол гэтага населенага пункта ўжо пад кантролем, калі называць рэчы сваімі імёнамі, расійскіх узброеных сіл. Зразумела, калі б не расійскія ўзброеныя сілы, то самі сепаратысты нічога толкам зрабіць не змаглі б.

Еўрарадыё: Але небяспека “катла” існуе — ці не лагічна вывесці адтуль салдат, выраўняць лінію фронту?

Уладзімір Бабенка: Гэта стратэгічна важны ўчастак: там знаходзіцца чыгуначны вузел, і калі ён застанецца на тым баку, аўтамабільныя гумканвоі больш не будуць патрэбныя — усё пойдзе па чыгунцы. А з дапамогай чыгункі можна перавезці значна больш ваеннай тэхнікі і боепрыпасаў. Таму і ідзе барацьба за гэты вузел. А тое, што гінуць людзі… Што казаць, калі жаданае спыненне агню належным чынам не выконваецца — вось і ўсё.

Еўрарадыё: Але да якой ступені актыўна не выконваецца спыненне агню?

Уладзімір Бабенка: Не так актыўна, як раней, але ў той жа час мы не можам вывезці адсюль целы нашых забітых таварышаў. Перамовы ідуць, але безвынікова. Мы не можам па-хрысціянску пахаваць забітых. Ваенныя дзеянні працягваюцца — артылерыя працуе што з аднаго боку, што з другога. Але нашы працуюць толькі ў адказ. А той бок лічыць, што Дэбальцава належыць ім, і яны будуць рабіць усё магчымае, каб мы адтуль сышлі. Загад Парашэнкі прайшоў, але калі па табе працуюць на паразу, то ты што, будзеш сядзець моўчкі і глядзець на ўсё гэта? Гэтак жа таксама нельга!

Еўрарадыё: Ці трэба вам такое перамір’е?

Уладзімір Бабенка: Перамір’е выкарыстоўваецца і тым бокам, і намі, каб “перавесці дух” — перагрупавацца, сабрацца з сіламі. І яны, і мы разумеем, што не будзе ніякага міру, што рана ці позна будзе тое ж самае. На маю думку, такі “тлеючы” канфлікт будзе да 10 сакавіка, а потым усе збяруцца з сіламі, і ўсё пачнецца па новай. Ці патрэбныя нам такія перамір’і? Яны ў нас ужо былі, і пагадненні нават нейкія падпісваліся, але што мы маем? Вось вам прыклад: колькі разоў падпісвалася дамова абмяняць усіх на ўсіх палонных. Калі б так было, то ўсіх палонных павінныя былі абмяняць да Новага года. Але і нашы знаходзяцца ў палоне, і іхныя ў нас таксама. Ніхто нічога не выконвае. Хочаш міру — рыхтуйся да вайны! Іх, палітыкаў, справа — праводзіць перамовы, пра нешта гаварыць і дамаўляцца, але я ведаю, што нам трэба рыхтавацца да горшага. Нашы хутка вучацца, але расійскія вайскоўцы лепш узброеныя, яны прайшлі праз чачэнскія войны. Хутка гэта ўсё не закончыцца.

Еўрарадыё: Чым цяпер ваюе супрацьтанкавы ўзвод, што маеце на ўзбраенні? Хацелі б атрымаць хвалёныя амерыканскія “Джэвеліны”?

Уладзімір Бабенка: Цяпер на ўзбраенні супрацьтанкавых узводаў як украінскай, так і расійскай ці беларускай арміі супрацьтанкавыя комплексы “Фагот” і станковыя супрацьтанкавыя гранатамёты. Што да “Джэвелінаў”, то мы лічым, што і з тым, што маем, можам ствараць шмат праблем ворагу. Да ўсяго, ёсць выдатная ўкраінска-беларуская распрацоўка: супрацьтанкавы ракетны комплекс “Скіф”, распрацаваны нашым КБ “Луч” і мінскай кампаніяй “Пеленг”. Іх ва Украіне вырабляюць, але стаіць пытанне, каб хутчэй гэта ўсё выраблялася і пастаўлялася ў войскі. Я не вельмі веру ў легенду пра тое, што Амерыка нам дапаможа. Таму мы павінныя навучыцца добра ваяваць тым, што ў нас ёсць. Дапамогуць — добра, але не верыцца мне ў гэта. 

Еўрарадыё: Нейкі дзіўны вы бандэравец і украфашыст — гаворыце са мной па-руску, ад ЗША дапамогі не чакаеце…

Уладзімір Бабенка: Я неяк быў на адным расійскім ток-шоў, дык яны мяне там называлі і Бэн-Ладэнам, і тварам украінскага фашызму. Але мы цяпер тут усе бандэраўцы, ці, як яны нас называюць, “бендэраўцы”. Але я размаўляю па-руску, у мірны час займаўся бытавой тэхнікай, быў дылерам расійскіх і беларускіх заводаў ва Украіне. Супрацоўнічаў, дарэчы, з вашым “Атлантам”. У мяне шмат сяброў было ў Расіі, але цяпер я ні ў Расію, ні ў Беларусь паехаць не магу: на гэтым ток-шоў я задаваў шмат вострых пытанняў, і ў выніку на мяне ў Расіі завялі крымінальную справу. А ў Беларусі ёсць адпаведнае пагадненне, і калі я перасяку мяжу з Беларуссю, на мяне вашы міліцыянеры абавязаныя надзець кайданкі і перадаць Расіі. На жаль, цяпер вось так усё…

Еўрарадыё: І як адчувае сябе прадпрымальнік на вайне?

Уладзімір Бабенка: Разумееце, мы думалі, што досыць хутка разбяромся з гэтымі праявамі сепаратызму і вернемся да мірнага жыцця. Але цяпер бачым, што супраць нас расійская армія і што вайна гэтая зацягнецца на колькі гадоў. І што давядзецца нам ваяваць яшчэ доўга. І, можа, ужо не давядзецца вярнуцца да таго, чым некалі займаліся…

Еўрарадыё: Вы прафесійны ваенны і добра ведаеце магчымасці расійскай арміі. Як лічыце, рэальна Украіне супрацьстаяць расійскай ваеннай машыне?

Уладзімір Бабенка: Цяпер ужо — так. Падрамантавалі тэхніку і самае галоўнае — навучыліся ваяваць. Артылерыя пачала працаваць вельмі прафесійна. Так што, мяркую, мы зможам ім досыць паспяхова супрацьстаяць. Яны ж такога ад нас не чакалі! ФСБ і выведка Генштаба Расіі добра ведалі стан украінскай арміі і думалі, што хутка разбяруцца з намі. Але не ўлічылі, што тут іншы народ. А валанцёры нашы — гэта ўвогуле ўнікальная з’ява!

Еўрарадыё: Колькі на вашым рахунку падбітых танкаў? Былі сярод іх з расійскім экіпажам?

Уладзімір Бабенка: Там былі не толькі танкі, так што нейкую лічбу я называць не буду — не хачу. Але былі сярод іх танкі, да прыкладу, 98 брыгады паветрана-дэсантных войск Расійскай Федэрацыі. Вы сумняваецеся, што тут ёсць расійскія ваенныя? Я гэта ведаю дакладна. Калі выходзілі з “Ілавайскага катла”, то трапілі ў палон да гэтай самай 98 брыгады. Нас дапытвалі расійскія афіцэры, мы называліся адзін аднаму. А потым Пуцін кажа, што расійскіх салдат тут няма!

Еўрарадыё: Знаходжанне ў палоне не стала для вас псіхалагічнай траўмай?

Уладзімір Бабенка: На шчасце, быў я там нядоўга — мяне дастаткова хутка памянялі. Расіяне больш-менш з разуменнем ставіліся. І нават давалі  слова афіцэра, што вывезуць пад Растоў, аддадуць у фільтрацыйны лагер і што праз суткі будзем дома. А на наступны дзень аддалі нас у “ДНР”. Вось там пачынаецца горшае. І там, скажам так, сваё я атрымаў. Вы ж улічвайце, што мы добраахвотнікі, і да нас у сепаратыстаў асаблівае стаўленне.

Еўрарадыё: Такім чынам, веры ў тое, што “мінскія дамоўленасці” ўсё ж пачнуць выконвацца, у вас няма?

Уладзімір Бабенка: Разумееце, мы ж перыядычна размаўляем з супрацьлеглым бокам. І яны нам кажуць: “Ну, мы трохі зараз адпачнем, збяромся з сілам, і будзе ўсё па новай”. І каму мне ў такой сітуацыі верыць: палітыкам, якія сядзяць у высокіх кабінетах, ці тым, хто сядзіць у акопах з таго боку? Палітыкі кажуць добрыя словы, але ж яны не ваююць — ваююць тыя, хто сядзіць у акопах. Так што пабачым. 

Фота: з архіва Уладзіміра Бабенкі